Mộc biểu thanh thanh
Hòa đao mộc lạc
Thập bát tử thành (*)
...
Vạn Hạnh xem câu sấm ấy, biết điềm nhà Lê đổ, nhà Lý sắp lên, bảo Công
Uẩn rằng: "Mới rồi tôi thấy lời phù sấm kỳ dị, biết rằng họ Lý cường thịnh,
tất dấy lên cơ nghiệp. Nay xem trong thiên hạ người họ Lý rất nhiều nhưng
không ai bằng ông là người khoan từ nhân thứ, được lòng dân chúng mà
binh quyền nắm trong tay. Người đứng đầu muôn dân chẳng phải ông thì
còn ai đương nổi nữa".
Lý Công Uẩn sợ câu nói ấy tiết lộ, phải nhờ người đem giấu Vạn Hạnh ở
chùa Tiêu Sơn.
Khi vua Ngọa triều mất, vua kế tự còn nhỏ, ông cầm quân túc vệ trong
chốn cung cấm. Có quan chi hậu là Đào Can Mộc mưu với các quan triều,
lập ông lên ngôi Hoàng Đế.
Ông lên ngôi, thấy kinh đô Hoa Lư hẹp, nên năm 1010 thay đổi đến Đại La
thành. Nhân có điềm rồng vàng bay lên, mới đổi tên gọi là thành Thăng
Long (tức Hà Nội bây giờ).
Ông ở ngôi vua 18 năm. Là người của một dòng họ lớn, lâu đời, có nhiều
nhân vật tiếng tăm, cộng với khiếu thông minh bẩm sinh đã được nhập thân
văn hóa ở một vùng đất văn minh, văn hiến, là con đẻ - con nuôi - con tinh
thần của những vị cao tăng xuất sắc, Lý Công Uẩn thực sự là người con ưu
tú của trung tâm kinh tế - văn hóa Lục Tổ - Cổ Pháp thế kỷ 10. Ông đã
cùng triều Lý làm rạng danh vùng đất quê ông và viết nên những trang sử
oanh liệt trong lịch sử dựng nước và giữ nước của dân tộc Việt Nam.
Vì ông sinh ra ở chùa ứng Tâm cho nên chùa ấy bây giờ có tên là chùa Dặn.
Và ngôi huyệt chỗ giếng trong rừng Báng năm xưa, những gò ở xung quanh
trông giống như hoa sen nở tám cánh cho nên nhà Lý truyền ngôi được tám
đời.
Nơi ông sinh ra nay thuộc làng Đình Bảng, huyện Từ Sơn, tỉnh Bắc Ninh.
Giáo sư Trần quốc vượng
