tình cờ và không thể coi là dấu hiệu cho thấy một từ tương tự, hay cùng gốc,
cũng tồn tại trong NNC thời điểm ấy: lịch người Hobbit dùng khác hoàn
toàn so với các lịch chính thức bằng NNC. Tuy nhiên, có thể giả định rằng
từ này dưới dạng nào đó đã được con người phương Bắc dùng, khi họ tới
sống và hợp thành một phần đông đảo trong dân cư Gondor (Phụ lục A), sau
này dùng ở cả Rohan, nên một từ tựa như Yule đã được biết đến ở Gondor,
như một “tên trên Bắc” dùng chỉ lễ hội giữa mùa đông. Gần giống như trong
tiếng Đức hiện đại lại xuất hiện Jul (? vay mượn từ phương Bắc), trong
những từ như Julblock, “Yule-log [khúc củi đun lễ Yule, hay Giáng sinh]” và
Julklapp (trong tiếng Thụy Điển, và tiếng Đan Mạch cũng tương tự). Ở
Scandinavia, tất nhiên Jule là đủ hiểu rõ.
(*) Ngày giữa đông chỉ xuất hiện một lần trong phần truyện chính. Lễ
hội giữa mùa đông không phải là phong tục của Elf, do đó hẳn không được
tổ chức ở Rivendell. Tuy nhiên, Đoàn hộ Nhẫn ra đi ngày 25 tháng Mười
hai, vào thời điểm đó không mang ý nghĩa đặc biệt gì, vì thời ấy Yule hay
ngày tương đương mới là ngày cuối năm cũ, đầu năm mới. Tuy ngày 25
tháng Mười hai (họ khởi hành) và 25 tháng Ba (họ hoàn tất nhiệm vụ) đều là
do tôi cố ý chọn. [Lithe; Yule]
Longbottom Leaf. Xem Longbottom phần Địa danh. [Lá Đáy Dài]
Mathom. Để nguyên; đây không phải là NNC mà là từ đặc thù của
Hobbit (so sánh Smials, xem Phụ lục F). Định nghĩa từ này có ở Phi lộ, T1
tr7: “bất kể thứ gì người Hobbit không sử dụng trước mắt, song lại chẳng nỡ
lòng vứt bỏ”. Chữ này tương ứng với AC. máðm, “vật quý, của báu”.
[mathom]
Old Toby. Một chủng thuốc lá, đặt theo tên Tobold (Hornblower).
Dùng bất kỳ dạng tương đương nào của Toby dùng cho tên người. [Già
Toby]
Old Winyards. Một loại rượu vang - nhưng tất nhiên thực tế là tên địa
danh, nghĩa là “the Old Vineyards [các vườn nho cổ]”. Winyard trên thực tế
vẫn còn được bảo lưu làm tên địa danh ở Anh, xuất phát từ tiếng Anh Cổ
