mỗi năm. Nếu được hưởng hàng rào thuế quan ưu đãi dành cho hội viên
(gần bằng 0% cho phần lớn mặt hàng), lượng xuất khẩu Việt Nam qua TPP
sẽ tăng gấp 2 lần, chỉ cần nhờ vào lợi thế cạnh tranh duy nhất này
NHỮNG SUY ĐOÁN SAI LẦM
Nhiều nhà phân tích cho rằng Việt Nam cũng muốn tìm các đồng minh chiến
lược mới, nhất là Mỹ, để hóa giải ảnh hưởng nặng nề của Trung Quốc về
chánh trị và quân sự tại Biển Đông và sự áp đặt về cơ chế. Tôi không tin
điều này. Việt Nam đã liên tục khẳng định “16 chữ vàng và 6 cái tốt” trong
80 năm lịch sử và gần đây nhất là vào 10 văn kiện vừa ký kết trong tháng 6
năm nay.
Trái với những suy đoán trước đây, tôi cho rằng thực sự Trung Quốc đang
đứng sau và khuyến khích Việt Nam gia nhập TPP để họ có thể hưởng lợi
gián tiếp từ khía cạnh kinh tế (sau khi đã nắm kỹ các yếu tô khác về đồng
minh Việt).
Ba năm trước, tôi có tham dự nhiều buổi “trình diễn” (road show) tại Trung
Quốc do các quỹ tư nhân ASEAN tìm nhà đầu tư vào Việt Nam. Phần lớn
“không quan tâm” là câu trả lời. Trung Quốc đang xuất khẩu qua Việt Nam
29 tỷ USD mỗi năm (nhập siêu là 18 tỷ USD) chiếm đến 25% của GDP Việt
mà không tốn sức lắm. Nhận xét chung của các doanh nhân Trung Quốc là
việc đầu tư vào Việt Nam là một việc làm “thừa thãi”.
Tuy nhiên, 6 tháng vừa qua, tôi nhận liên tiếp những cuộc gọi và viếng thăm
của doanh nhân Trung Quốc. Họ bắt đầu quan tâm đến việc thiết lập nhà
máy tại Việt Nam để hưởng lợi từ TPP. Chẳng hạn hàng may mặc xuất từ
Trung Quốc vào Mỹ phải chịu thuế hải quan là 20% đến 40%. Với TPP, nhà
máy tại Việt Nam sẽ thâu lợi ngay khoản chi phí này và các quyền lợi khác
mà Việt Nam thường ưu đãi cho các dự án FDI. Tôi nghĩ chánh phủ Trung
Quốc rất thú vị nếu dùng được bàn đạp Việt trong trận chiến kinh tế với Mỹ.
Với hơn 80% sản phẩm Việt xuất khẩu phải tùy thuộc vào linh kiện và
nguyên liệu từ Trung Quốc, mối lợi cho Trung Quốc sẽ tăng lũy tiến với
TPP. Có thể nói, Trung Quốc sẽ hưởng lợi từ TPP nhiều hơn là Việt Nam.