Dĩ nhiên, có những thời kỳ dòng tiền chảy sai vào chỗ trũng tạo nên bong
bóng mà mọi người liên quan phải trả giá đắt, như dotcom của 1997, như bất
động sản Mỹ của 2006, như đại suy thoái của 1929... Tuy nhiên, chúng ta có
thể chắc chắn một điều: dòng tiền chảy đến đâu thì tăng trưởng kinh tế và
ngành nghề sẽ đơm hoa nở nhụy. Ít nhất trong một thời gian khá dài (5 đến
10 năm). Sau đó nếu có sai trật, thị trường sẽ điều chỉnh, nhanh hay chậm
tùy môi trường và cơ chế.
Do đó, chúng ta có thể bắt đoán thời cơ và soạn ra chiến lược kinh doanh
dựa trên dòng chảy của tư bản. Như các thám tử, muốn tìm thủ phạm của
các vụ án, thì cherchez la femme (“hãy đi theo người phụ nữ của họ”), Trước
khi tiếp tục, tôi xin tạm quay về những nguyên tắc và thành phần căn bản
của dòng tiền thế giới để những bạn chưa nắm vững về vận hành tài chính
hiểu thêm phần sau của bài viết.
Theo McKinsey, năm 2012, lưu lượng dòng tiền chảy quanh thế giới vào
khoảng 26 ngàn tỷ đô la mỗi năm, hay khoảng 36% GDP của toàn thế giới.
Tuy nhiên, đến năm 2025, lưu lượng sẽ tăng lên 85 ngàn tỷ đô la. Hiện nay,
tổng số tài sản của thế giới tính theo giá trị tài chính (financial assets) lên
đến 900 ngàn tỷ đô la. Tất cả những con số trên không bao gồm những phi
vụ rửa tiền, trốn thuế hay qua chợ đen v.v... Có quá nhiều kênh cho dòng
chày và phần lớn không liên quan đến xu hướng đầu tư. Hai kênh lớn nhất là
tiền thanh toán cho các dịch vụ và thương mại (xuất nhập khẩu, du lịch....)
và tiền quay trục quanh các ngoại hối để kiếm lời bằng arbitrage (chênh lệch
giá trên các thị trường).
Còn lại là tiền đổ vào chứng khoán, (stock), trái phiếu (bond), giấy nợ (tiền
tiết kiệm hay phí bảo hiểm là loại giấy nợ của ngân hàng hay công ty
insurance), chứng chỉ phái sinh (derrivatives), v.v... Hai dòng tiền chúng ta
phải lưu ý đến nhiều nhất là tiền mặt của các công ty hay của cá nhân (để
đầu tư trực tiếp hay gián tiếp) và tiền của các quỹ đầu tư, từ quỹ mutual có
cả trăm tỷ đô la tài sản đến những quỹ hedge fund (phòng hộ) nhỏ, từ quỹ
đóng đến quỹ mở, từ quỹ đã niêm yết đến quỹ tư nhân. Một số tiền khá lớn
cũng đã được những doanh nhân thành đạt đổ vào các quỹ từ thiện, cũng
