NIỀM TIN TÌM LẠI
Niềm tin mà tôi tưởng đã mất lại le lói hiện ra trên một cánh đồng nhỏ vùng
Trà Vinh trong những tâm hồn nhân hậu, tử tế không bị ô nhiễm bởi những
suy đồi của xã hội bao quanh, Chúng ta còn hy vọng, thì định mệnh quê
hương còn thay đổi.
Là một người luôn tin vào thế mạnh của doanh nghiệp tư nhân trong việc
xây dựng nền kinh tế quốc gia, mỗi lần về lại quê hương là tôi thắp đuốc đi
tìm các doanh nhân, đại gia Việt thành công để nhận lãnh những bài học mà
tôi nghĩ là thực tiễn cho thế hệ sau này. Có rất nhiều tấm gương thành công
của Việt kiều tại Âu, Mỹ, Úc…nhưng tôi muốn nhìn thấy tận mắt một đặc
sản “made in Vietnam”.
Tôi không lưu tâm đến lãnh vực doanh nghiệp nhà nước. Các vị quản lý này
thường được bổ nhiệm do những liên hệ, gốc rễ không rõ ràng và kết quả
kinh doanh của họ đã thể hiện khả năng thực sự với những tỷ số tài chánh
yếu kém như mức hoàn trái trên vốn, doanh thu trên tài sản , hay doanh thu
và lợi nhuận của mỗi nhân viên. Vẫn có những ngoại lệ, nhưng nếu phân
khúc công của nền kinh tế hoạt động hữu hiệu và sắc bén thì Liên Bang Xô
Viết và Trung Quốc đã làm bá chủ thế giới cách đây vài chục năm trước.
Cha chung vẫn không ai khóc.
Trong khi đó, những doanh nhân đang điều khiển các bộ máy quản lý doanh
nghiệp tư chưa chứng tỏ được khả năng cạnh tranh của mình theo tiêu chuẩn
quốc tế. Hơn 80 đại gia tôi gặp trong 4 năm qua đều chia sẻ một mẫu số
chung: họ rất năng động, khôn ngoan, thông minh, liều lĩnh, thủ đoạn, kiên
trì và giỏi ứng biến. Họ biết rất rõ về những trung tâm quyền lực và có liên
hệ mật thiết với mọi quan chức còn quyền. Họ đã dựng nên những gia tài
đáng kể nhờ biết lợi dụng khe hở luật lệ, chiếm đặc quyền, đặc lợi trong mọi
bối cảnh phức tạp và vượt xa đám đông với tài năng đặc thù này.
Tuy vậy, họ đều hiểu rằng khi ra khỏi sân chơi nhà, những lợi thế cạnh tranh
nói trên sẽ bốc hơi và sản phẩm dịch vụ của doanh nghiệp họ sẽ ế ẩm so với
đồng nghiệp. Ngay cả những công ty công nghệ thông tin (IT) hàng đầu của