Lời số 109
“Ngoài kia có những chiếc đinh đang nằm đợi bong bóng, và khi hai
thứ này gặp nhau, một loạt những nhà đầu tư sẽ được học lại những
bài học đã cũ.”
***
Tình trạng mua bán đầu cơ ào ạt sẽ xuất hiện khi công chúng phát cuồng
vì cổ phiếu. Người ta thấy giá cổ phiếu cứ ngày càng tăng và muốn nhảy
vào kiếm ít tiền một cách đơn giản. Tình trạng này xảy ra cực đại khoảng
mỗi ba mươi năm, thường đi kèm với sự xuất hiện của một công nghệ mới.
Trong vòng một trăm năm qua nó đã xảy ra với radio, máy bay, ô tô, máy
tính, công nghệ sinh học, và Internet. Giá cổ phiếu thể hiện sự đam mê kiểu
bài bạc thay vì niềm tin vào giá trị tiềm ẩn của các công ty. Warren luôn bỏ
qua những đợt thị trường giá lên do đầu cơ kể từ khi ông bắt đầu sự nghiệp
đầu tư. Đối với ông, mức giá phải trả hôm nay là dựa trên những thu nhập
trong tương lai có thể chẳng bao giờ có, và thường đúng là chẳng bao giờ
có. Khi không có thu nhập, niềm hy vọng giúp giá cổ phiếu đứng vững
bỗng nhiên sụp đổ, lực hấp dẫn sẽ kéo giá xuống đáy đại dương, với vận tốc
đáng kinh ngạc.