ĐẠO PHẬT LÀ TOÁN HỌC - Trang 102

thực hiện phép đo sẽ đi vào một sự chồng chập của sự thấy hạt trong [trạng
thái A] và sự thấy hạt trong [trạng thái B]” Vì vậy, sự chồng chập vi mô biến
thành sự chồng chập vĩ mô.

Nhưng trong khi không quyết định giữa A và B, toán học cũng không pha

trộn chúng vượt quá sự nhận thức. Biểu thức toán học mô tả tình huống có thể
chia thành hai phần, mỗi phần mô tả một thế giới trong đó người thí nghiệm
nhìn thấy chính xác một trong hai khả năng. Nếu hiểu biết theo nghĩa đen, thời
phải thừa nhận rằng thực tế đã chia rẽ.

3.8.2 Vũ trụ phân nhánh

Nhưng liệu một nhà vật lý học thực hiện một phép đo lường là sự vật duy

nhất khả dĩ làm cho thực tế phân chia? Câu trả lời là không. Đo lường một hệ
thống chồng chập là một tương tác với hệ thống đó và có những quá trình vật
lý học khác khả dĩ tương tác với nó nữa. Chẳng hạn, các tia vũ trụ có thể dồn
vào trong một sự chồng chập đi theo nhiều hướng khác nhau cùng một lúc.
Nếu một trong những hướng này xuyên qua một thủy tinh trên trái đất, thì tác
động của tia sẽ để lại một vết quỹ đạo trên thủy tinh. Như vậy, thủy tinh đo
lường có hiệu quả vị trí của tia vũ trụ. Và bởi vì tia ở trong sự chồng chập của
sự xuyên qua và sự không xuyên qua thủy tinh, cho nên thủy tinh ở trong sự
chồng chập của sự có một vết quỹ đạo và sự không có một vết quỹ đạo. Và do
đó, theo cách giải thích của Everett, thực tế phân chia.

Nhà vật lý học Erwin Schrồdinger đã nghĩ ra một thực nghiệm tư tưởng

(thought experiment) nổi tiếng trong đó một con mèo trong một hộp nằm trong
sự chồng chập của hai trạng thái: chết và còn sống. Theo cách giải thích của
Everett, khi bạn mở hộp và quan sát con mèo thế giới chia thành hai nhánh:
trong một nhánh, con mèo chết và trong nhánh kia, còn sống.

Với sự cần thiết để một quan sát viên bị loại, chúng ta có thể tưởng tượng

trò chơi phân nhánh như đã tiếp tục từ đầu của thời gian. "[Theo quan điểm của
nhiều-thế giới] sự thật này đã xảy ra ngay từ Big Bang", nhà vật lý học Adrian
Kent nói. "Vũ trụ khởi đầu có lẽ trong một trạng thái lượng tử đơn giản, nhưng
nó nhanh chóng trở thành sự chồng chập của rất nhiều mô tả khác nhau của Vũ
trụ, của rất nhiều cấu hình của các thiên hà. Trong một số những nhánh này trái
Đất có khả năng hình thành và trong một số nhánh khác, không có khả năng

Liên Kết Chia Sẽ

** Đây là liên kết chia sẻ bới cộng đồng người dùng, chúng tôi không chịu trách nhiệm gì về nội dung của các thông tin này. Nếu có liên kết nào không phù hợp xin hãy báo cho admin.