năng quan sát và thực nghiệm tất cả những dự đoán, mà chỉ một trong chúng là
đủ. Chẳng hạn, vì thuyết tương đối rộng thành công dự đoán sự vật chúng ta có
thể quan sát, như một phân bố vật chất trong vũ trụ có khả năng uốn cong ánh
sáng (gravitational lensing), do đó, chúng ta vẫn tiếp tục tin các dự đoán sự vật
chúng ta không thể quan sát, như cấu trúc bên trong các lỗ đen (black holes).
Cuối cùng, tại sao chúng ta phải tin tưởng giả thuyết vũ trụ toán học? Sự
phản bác có sức thuyết phục nhiều nhất có lẽ là do cảm thấy phản trực giác và
bất an. Tegmark cho biết ông phủ nhận lý do ấy, cho rằng nguyên cớ là thiếu
khả năng hiểu biết và phán đoán giá trị của tiến hóa luận Danvin. Tiến hóa phú
cho chúng ta trực giác chỉ dành cho những khía cạnh nào của vật lý học có giá
trị sống còn đối với tổ tiên chúng ta, như quỹ đạo hình parabol của các đá bay.
Do đó, tiến hóa luận Darwin đưa ra dự đoán khả kiểm chứng: bất cứ khi nào
chúng ta vượt quá tầm cỡ của con người, trực giác tiến hóa của chúng ta sẽ tan
vỡ.
Nếu giả thuyết vũ trụ toán học đúng thời đó là tin mừng cho khoa học. Vũ
trụ toán học chấp thuận một sự thống nhất tốt đẹp vật lý học và toán học, một
ngày nào đó cho phép chúng ta hiểu biết thực tế sâu sắc hơn bao giờ hết.
Quả vây, theo Tegmark, vũ trụ toán học với vũ trụ đa trọng của nó là học
thuyết tốt nhất về Nhất thiết, bởi vì chẳng có diện nào của thực tế nằm ngoài sự
truy xét khoa học của chúng ta nhằm phát hiện các quy luật và dự trắc định
lượng.
Tuy nhiên, một lần nữa, thuyết vũ trụ toán học di chuyển câu hỏi về vũ trụ.
Chúng ta không còn sai lạc đặt câu hỏi những phương trình đặc thù nào mô tả
tất cả của thực tế. Lần này câu hỏi coi là đúng sẽ là làm thế nào để tính toán
(bằng con số) quan điểm của con ếch về vũ trụ - những quan sát của chúng ta -
từ quan điểm của con chim. Tính toán như thế sẽ cho thấy liệu chúng ta đã
vạch rõ cấu trúc thực sự của vũ trụ của chúng ta, và giúp chúng ta tìm ra góc
nào trong vũ trụ toán học là nhà của chúng ta.
3.3 Ý thức là một trạng thái vật chất
Các nhà khoa học thực sự không nói nhiều về ý thức. Chúng ta không thể
nhìn thấy nó hoặc chạm vào nó. Mặc dầu một số nhà nghiên cứu đã thử nó,
chúng ta không thể định lượng nó. Và nếu chúng ta không thể đo lường được,
