Vâng, tất cả các cấu trúc toán học đều là những thực thể trừu tượng, bất
biến. Các số nguyên và những quan hệ giữa chúng với nhau, tất cả những sự
vật này tồn tại bên ngoài thời gian.
Ông muốn nói rằng đối với những cấu trúc ấy không có những sự vật
như thời gian?
Vâng, từ bên ngoài. Nhưng có thể có thời gian bên trong một số cấu trúc, số
nguyên chẳng phải là một cấu trúc toán học bao gồm thời gian, nhưng thuyết
tương đối của Einstein chắc chắn có những phần tương ứng với thời gian.
Thuyết của Einstein có một cấu trúc toán học bổn chiều được gọi là không-thời
gian (space-time) trong đó có ba chiều không gian và một chiều thời gian.
Vì vậy, cấu trúc toán học xem như thuyết tương đối có một phần mô tả
rõ ràng thời gian, hoặc, tốt hơn, là thời gian. Nhưng các số nguyên không
có bất cứ sự vật nào tương tự.
Vâng, điều quan trọng cần ghi nhớ là thuyết của Einstein, xét toàn bộ, biểu
tượng quan điểm của con chim. Trong thuyết tương đối, tất cả thời gian đã tồn
tại rồi. Tất cả các biến cố, bao gồm toàn bộ cuộc sống của ông, đã tồn tại rồi
như là cấu trúc toán học được gọi là không-thời gian. Trong không-thời gian,
chẳng có gì xảy ra hay biển chuyển tại vì nó chứa tất cả thời gian cùng một lúc.
Từ quan điểm của ếch thời gian dường như đang trôi, nhưng đó chỉ là một ảo
ảnh. Ếch nhìn ra và thấy mặt trăng trong không gian, quay quanh Trái Đất.
Nhưng từ quan điểm của con chim, quỹ đạo của mặt trăng là một xoắn ốc tĩnh
trong không-thời gian.
Con ếch cảm thấy thời gian trôi qua, nhưng từ quan điểm của chim, nó
chỉ là một cấu trúc toán học vĩnh hằng, không thể thay đổi.
Sự thật là như vậy. Nếu lịch sử vũ trụ của chúng ta là một bộ phim, cấu trúc
toán học sẽ không tương ứng với một khung đơn nhất, mà với toàn bộ đĩa
DVD. Điều đó giải thích sự biển chuyển có thể là một ảo ảnh.
Tất nhiên, cơ học lượng tử với nguyên tắc bất xác định tính
(uncertainty principle) trứ danh và phương trình Schrõdinger của nó sẽ
phải là một phần của thuyết về Nhất thiết.
Đúng. Sự vật phức tạp hơn chỉ là tương đối. Nếu thuyết của Einstein mô tả
tất cả của Vật lý học, thời tất cả các biến cố sẽ được xác định trước. Nhưng
