133
KHI PHÁP MỚI ĐẾN
CHỢ XÂY VỚI CỘT CÂY, LỢP LÁ. GHE XUỒNG
lớn nhỏ đều dùng sức gió, sức người. Thức ăn bình dân
là cơm, cá, nước mắm. Nhà ngói của quan lại, thương
buôn, điền chủ, đều cất thấp, lợp ngói âm dương, vách
ván. Người giàu, người nghèo, ưa đi chân đất. Mồ mả
theo tục lệ, ở bên nhà, sau vườn. Vườn có trái cây, nhu
cầu về cau trầu rất lớn. Thợ mộc, thợ rèn ở trần, làm
việc dưới mái lá. Trẻ con ít được săn sóc. Quần áo dơ,
giặt với nước tro. Đến bực quan lại, giặt áo quần thì sợ
hư những nét thêu, thỉnh thoảng đem phơi nắng là đủ.
Người ăn trầu ngồi bên cái ống nhổ, cái bình vôi.
Người Pháp bình thường - chưa nói đến kẻ nặng óc
thực dân - xem người khác đạo như kẻ theo ma quỷ, đã
dùng lời lẽ chủ quan, lấy đời sống ở xứ công nghiệp làm
