A Lý Hải Nha nói:
- Phía sau có Phạm Ngũ Lão, chúng ta không nên ở lại đây lâu. Phải
cấp tốc hành quân qua miền Bắc Giang cướp lấy lúa gạo mới có lương thực
nuôi quân.
Thoát Hoan lập tức truyền lệnh cho các tướng hành quân bằng đường
bộ, đi đến làng bản nào cũng giết người, đốt phá cướp bóc tận không. Phàm
to nhỏ, cái gì ăn được đều lấy đi tất.
Đoàn thuyền chiến của Ô Mã Nhi theo đoàn thuyền của vua Trần dọc
sông Thiên Đức vào sông Phú Lương, tiến thẳng đến Đông Bộ Đầu, nhìn
xuống hạ lưu thấy thuyền chiến quân Việt có tới hàng nghìn chiếc đậu dày
đặc cả mặt sông. Trương Hiển nói:
- Quân lực của vua Nam chưa bị tổn thất gì. Thuyền bè của chúng
nhiều như lá rừng. Ta đóng quân ở đây nhỡ chúng tiến đánh khó mà chống
giữ. Chi bằng mang quân về tả ngạn đóng trại chờ đại binh đến là hơn.
Ô Mã Nhi nghe theo liền lui về tả ngạn cho quân lên bờ hạ trại. Hôm
ấy là ngày mười hai tháng giêng năm Ất Dậu (17-2-1285).
Lúc bấy giờ Trung Thành vương đã từ đường Khâu Ôn rút về, đứng
bên cạnh Thượng hoàng Trần Thánh Tông và Nhân Tông hoàng đế, nói:
- Nay tiền đội quân giặc đã tiến đến đây mà đại quân của chúng còn ở
xa. Xin hoàng thượng cho quân tiến đánh làm nhụt nhuệ khí của chúng đi.
Bảo Nghĩa hầu Trần Bình Trọng nói:
- Quân giặc đến đây đóng cả trên bờ lẫn dưới sông, nhiều ít thế nào ta
chưa biết thì đánh làm sao. Nếu được một người can đảm dám sang dò tình
hình giặc rồi xuất quân mới chắc giành được phần thắng.
