129
THONAC – ĐẤT LẠ THÀNH QUEN VÀ MỘT BÍ ẨN VỀ VUA HÀM NGHI
Hàm Nghi chỉ có thể chờ đợi một sự chuyển cửu trong vòng bốn
năm nữa, kể từ đây.
Văn kiện thứ hai là công văn số 78885 C.C. ngày 20 tháng 4
năm 1948 của quan công sứ tổng ủy viên Algérie Naegelen trả
lời công chúa Nhữ Mây, gởi đến địa chỉ “Bà Công chúa d‘Annam,
địa chỉ biệt thự Gia Long, đại lộ Gallieni, EL-BIAR” viết bằng tiếng
Pháp, tôi xin trích dịch như sau:
Kính thưa Trưởng Hoàng nữ,
Trong lá thư đề ngày 11 tháng tư năm 1948, bà đã nhắc lại với
tôi về ý nguyện thổ lộ của cựu hoàng đế HÀM-NGHI muốn được
an nghỉ trên đất Annam và nhắc tôi lời hứa của Ông ủy viên đặc
nhiệm sẽ thực hiện ý nguyện này, “khi hoàn cảnh cho phép”.
Tôi xin hân hạnh thông báo bà rõ, là chiếu theo thông tin của
Bộ trưởng nước Pháp Hải ngoại dựa trên ý kiến của Cao ủy tối cao
của Pháp tại Đông Dương, nghĩ rằng sự việc đem hài cốt hoàng đế
trở về VIỆT NAM là không thuận lợi. Tôi được yêu cầu thông báo
lại cho bà là hiện thời không thể cử hành tang lễ truyền thống cho
Hoàng đế được.
Xin Trưởng Hoàng nữ nhận nơi đây lời chào kính trọng nhất
của tôi.
Đóng dấu đỏ và ký tên:
Le Ministre Commissaire Général de l’Algérie
(Công sứ Tổng ủy viên Algérie)
Signé (Ký tên): Marcel E.NAEGELEN
