132
D Ấ U X Ư A
Người Pháp có nhiều mức độ để chỉ nghề nghiệp của nhà nông,
thấp nhất là chữ “paysan” (nông dân, người nhà quê), hiện nay ít
được sử dụng, sau đó đến “ouvrier agricole” (thợ cày, thợ cấy, thợ
lái máy làm ruộng...) là thành phần nhân công làm thuê trong các
nông trại lớn, rồi đến “cultivateur” (nhà nông) để chỉ những người
làm chủ một ít đất đai, một nông trại nho nhỏ, tự sản xuất trên cơ
sở vật chất của mình, sau cùng là “agriculteur” (tương đương với
phú nông, đại phú nông) là những người sở hữu đất đai rộng lớn ở
vùng nông thôn, có một trình độ cơ giới hóa và kỹ thuật cao, thuê
thợ làm ruộng, trồng lúa mì, lúa mạch, các loại hoa màu ngũ cốc,
rau cỏ, chăn nuôi gia súc...
Công chúa Nhữ Mây tự xưng nghề nghiệp là
“agriculteur” ở
làng Thonac, mà bà cũng không cần phải khoe khoang thành tích.
Bà được bầu nhiều năm vào Hội đồng hành chánh làng Thonac
và được dân làng kính trọng, không gọi tên, chỉ gọi là “Bà Công
chúa” (La princesse), theo nghĩa “duy nhất”.
Thậm chí, ông Trưởng làng Thonac hiện nay, ông Serge
Richard, người đeo huân chương Bắc Đẩu sau Đại chiến thứ hai,
vừa cười ý nhị vừa nói:
“Bà công chúa có hai nhược điểm: bà là phụ nữ và là một người
thông minh”.
(La princesse avait deux points faibles: elle était femme et
intelligente!).
Năm 2008, về thăm lại “khu vườn công chúa” (Jardin de la
princesse) trong khuôn viên “căn nhà nhỏ ở Losse” (La petite
maison de Losse) nằm bên cạnh lâu đài Losse, nhìn bờ giậu quanh
nhà, những cụm hoa già, hoa leo đã nhiều tuổi, các khuôn đựng