228
D Ấ U X Ư A
Đệ tam Cộng hòa Pháp xuất phát từ tình trạng quân chủ của
Đệ nhị Đế quốc dưới quyền của Napoléon III (Second Empire).
Adolphe Thiers là người đầu tiên được quốc hội, có tên là “Cộng
hòa của các Quận công” (République des Ducs) để chỉ sự hiện diện
đa số là thành phần quân chủ, bảo hoàng trong quốc hội, bầu lên
làm nguyên thủ tạm thời của Cộng hòa Pháp.
Lebrun, thuộc cánh hữu (Union Républicaine), đã từng ba lần
giữ chức bộ trưởng Bộ Thuộc địa (Ministère des Colonies) từ 1917
đến 1920 của các chính phủ Cuillaux, Poincaré, Doumergue và
Clemenceau.
Chính phủ đầu tiên dưới quyền tổng thống Albert Lebrun do
Edouart Herriot lãnh đạo, nhưng Herriot bị thay thế sáu tháng
sau đó bằng Paul Boncour, cũng chỉ tồn tại được năm tuần, đến
tháng 12 cùng năm.
Trong khi ấy, Hitler trở thành Thủ tướng Đức quốc xã ngày 30
tháng 1 năm 1933.
Kể từ đầu năm 1933 trở đi, tình hình chính trị ở Pháp rối như
mớ bòng bong, cứ vài tháng lại thay một chính phủ mới.
Dân Pháp đã phải lần lượt chịu đựng 16 lần thay đổi chính
phủ dưới thời tổng thống Lebrun, các bộ mặt chính trị của các
đảng phái tả, hữu, nối tiếp nhau: Herriot, Paul-Boncour, Edouard
Daladier, Albert Sarraut, Chautemps, Daladier (lần thứ hai),
Doumergue, Flandrin, Bouisson, Laval, Sarraut (lần thứ hai), cho
đến tháng sáu năm 1936 Lebrun đặt Léon Blum, thuộc đảng Xã
hội, làm Thủ tướng, Mặt trận Bình dân (Front populaire) nổi lên,
thiết lập nhiều cải cách xã hội. Nhưng chỉ một năm sau, vào tháng
sáu 1937 Blum từ chức, Chautemps trở lại thay thế (lần thứ hai),