chọn đồ. Bạn không nên nhận xét về lựa chọn của con, trừ khi đó là một lời khen ngợi. Nếu
con chỉ giỏi vặn ốc vít, hãy vặn lỏng một vài chiếc ốc vít trên xe đạp hoặc xe đồ chơi trước
khi con đi học về. Hãy nói với con rằng bạn cần con giúp vặn ốc cho chặt.
Đừng nói quá nhiều
Do Thái giáo nhấn mạnh vào sức mạnh của ngôn từ. Đồ vật linh thiêng nhất của chúng tôi
là một cuốn sách (Ngũ thư Kinh Thánh). Vào ngày lễ Simhat Torah
, chúng tôi còn nhảy
múa với Ngũ thư Kinh Thánh, tôn vinh tất cả những câu từ có trong sách. Chúng ta có thể
dùng ngôn từ để làm cuộc sống của con phong phú hơn, hoặc có thể chúng ta sử dụng ngôn
từ không đúng. Hãy nghĩ đến việc sử dụng ngôn từ có chừng mực. Đừng đưa ra giải pháp
ngay tức khắc đối với vấn đề của con; thay vào đó, hãy giữ im lặng và lắng nghe. Bạn sẽ chỉ
lãng phí thời gian khi tranh luận với những đứa trẻ hơn 2 tuổi. Nhìn chung, hãy nói ít hơn
và hành động nhiều hơn. Hãy là một hình mẫu tiêu biểu, đừng là một nhà thuyết giáo.
Nhưng đôi khi, việc gỡ bỏ chướng ngại vật, nhận thấy chiều hướng yetzer hara của con
và vận dụng quan điểm tích cực cũng không đem lại hiệu quả. Con vẫn làm những việc mà
bạn không muốn con làm. Vậy thì đó là lúc phải kỷ luật. Tương tự như rất nhiều khía cạnh
khác trong việc nuôi dạy con, suy nghĩ cẩn trọng một chút về chiến lược sẽ giúp việc này dễ
dàng hơn nhiều.
Lời khiển trách đúng đắn: thể hiện sự không hài lòng, nhưng không
làm con phải xấu hổ
Trong quyển Lê-vi 19:17 có viết: “Ngươi không được để lòng ghét người anh em, nhưng
phải mạnh dạn quở trách người đồng bào, như thế, ngươi sẽ khỏi mang tội vì nó.” “Khỏi
mang tội” nghĩa là gì? Một số người cho rằng, đó là tội lỗi mà bạn sẽ cảm thấy nếu bạn làm
bẽ mặt, dù không cố ý, người gây ra hành vi sai trái. Nhưng nhiều người khác lại cho rằng,
điều đó ám chỉ sự việc xảy ra trong các mối quan hệ, khi con người kiềm chế những cảm
xúc mạnh mẽ của mình. Trong cả hai cách lý giải, lòng oán giận có thể cháy âm ỉ, cho đến
khi cơn giận bùng nổ, hoặc sự thờ ơ gia tăng giữa những con người từng gần gũi với nhau.
Cách lý giải thứ ba liên quan đến trách nhiệm chung. Nếu chúng ta giữ im lặng khi nhìn
thấy người nào đó làm việc sai trái, chúng ta cũng mắc chung tội của kẻ đó.
Một lời khiển trách đúng đắn của cha mẹ sẽ giúp trẻ có cơ hội học hỏi về giá trị kính
thương cha mẹ và các chuẩn mực của hành vi. Trẻ cũng học được rằng chúng có thể trực
tiếp thể hiện cảm giác thất vọng, giận dữ hoặc lòng tổn thương mà không phải gây thái độ
thù địch hay cảm giác xấu hổ. Hãy nhớ rằng, bạn chủ tâm tạo sự khác biệt giữa lời khiển
trách và sự chỉ trích. Bạn có quát mắng con khi bạn mệt mỏi hoặc bực mình không? Con có
phải là mục tiêu trút giận của bạn chỉ vì con nhỏ hơn bạn không? Hãy dành vài giây tự vấn
bản thân điều này trước khi bạn quở mắng con.
Đừng mong đợi lời quở trách sẽ đến dễ dàng và cũng đừng trông mong bạn sẽ có cảm
giác trung lập. Trong Talmud, Rabbi Tarfon nói: “Tôi tự hỏi liệu có ai trên đời có khả năng
