hơn là sau này khi chúng phải phụ thuộc vào những hệ quả khó khăn hơn trong thế giới
người lớn. Đừng hốt hoảng với những dấu hiệu đầu tiên của việc chưa trưởng thành, chín
chắn về mặt đạo đức. Nếu bạn hốt hoảng, bạn sẽ không có niềm tin và sức mạnh để đóng
vai trò người quản lý, hướng dẫn đạo đức cho con, để dạy con biết rằng những thử nghiệm
của chúng cuối cùng cũng hé lộ sự thật.
Cha mẹ có thể can thiệp như thế nào?
Khi bọn trẻ vượt quá giới hạn cho phép, việc đầu tiên và trước nhất trong danh sách tự vấn
bản thân của bạn là dừng lại và tự hỏi liệu mình có vô tình hỗ trợ hoặc dung túng cho hành
vi đó của trẻ không. Cũng như những cái bẫy thú mà người thợ săn ngụy trang bằng lá cây
và dây leo, những cái bẫy đạo đức của cha mẹ thường được ngụy trang bằng vẻ ngoài vô tội
của họ.
Bẫy trung thành
Những bậc phụ huynh quá trung thành thường đổ lỗi cho hoàn cảnh bên ngoài hoặc những
tình tiết giảm nhẹ để giải thích cho hành động vô tổ chức của con. Gian lận được đổ lỗi cho
giáo viên không có chuyên môn hoặc do dạy dỗ không công bằng; bắt nạt được cho là bắt
nguồn từ những đứa trẻ ghê gớm cùng trang lứa. Có lần, quản lý của một trường đã tiến về
phía tôi sau khi nghe xong bài phát biểu của tôi ở một buổi hội thảo và nói một cách châm
biếm rằng: “Khi tôi còn nhỏ, nếu tôi về nhà và than phiền rằng thầy giáo gí súng vào đầu
tôi, mẹ tôi sẽ hỏi “Con đã làm gì? Phải thế nào thì mới bị như thế chứ!” Giờ mọi chuyện đã
hoàn toàn khác rồi. Nếu có một học sinh vi phạm nội quy của trường, cha mẹ học sinh ấy sẽ
phi đến, hùng hổ như đang cưỡi trên lưng ngựa, tuốt kiếm ra để trả thù cho việc làm sai trái
với con họ, chứ không phải của con họ.
Khi bạn cảm thấy bị thôi thúc phải bảo vệ và bao bọc đứa con đang ở thời kỳ mới lớn của
mình khỏi những hệ quả do hành vi của chúng gây ra, hãy định nghĩa lại khái niệm trung
thành. Khi bạn ủng hộ những lý lẽ hoặc biện giải của con bạn, hoặc khi bạn hành động như
thể thế giới là nơi quá khắc nghiệt khiến con bạn khó có thể xoay xở được nếu không có sự
bảo vệ của cha mẹ, thì có nghĩa là bạn đang trung thành với… quá khứ là một em bé của
con bạn. Nhưng khi bạn cho phép con trải nghiệm nỗi đau theo sau hành động sai trái của
con, và học hỏi từ nỗi đau đó, bạn đã thể hiện lòng trung thành sâu sắc với tương lai của
con mình, xem con như một người lớn độc lập, có trách nhiệm.
Bẫy khách quan
Đôi khi cha mẹ giống như những nhà trị liệu vô tư hơn là người quản lý quá trình phát
triển đạo đức của con. Vì chồng tôi luân chuyển công tác, nên chúng tôi đã chuyển nhà
bốn lần kể từ khi Josh học lớp Bốn, do đó, Josh đã phải học cách thích ứng với không gian
và thời gian mới. Tôi có cảm giác con cho rằng “bán” sự vui vẻ, say mê trên xe buýt đưa
đón học sinh là cách nhanh và hiệu quả để làm quen với mọi người trong ngôi trường cấp
hai rộng lớn, lạ lẫm. Khi đánh giá hành động của Josh từ quan điểm, lập trường của
