19. Anh không nên đa dạng hóa các khoản đầu tư của anh.
Người bố giàu cứ mải mê tiếp tục cho tới khi Người nhận ra tôi đã mệt nhoài
với những thí dụ về ý kiến hay ý tưởng của Người.
“OK!” Tôi cuối cùng mở miệng. “Quá đủ với con rồi. Thế ý bố muốn nói là
gì?”.
“Cứ nghĩ là con sẽ không chặn ta lại chứ”, Người mỉm cười. “Ý của ta là cuộc
sống của hầu hết mọi người đều bị chi phối bởi ý kiến của họ, chứ không phải
bằng sự thực hay thực tế. Muốn cuộc đời của mình thay đổi, người ấy cần thay
đổi những ý tưởng của mình trước... và bắt đầu xem xét các sự kiện thực tế.
Nếu con có thể đọc hiểu các báo cáo tài chánh, con có thể nhìn ra những sự
thực không chỉ về sự thành công của một công ty. Và nếu con có thể đọc hiểu
các báo cáo tài chánh, con có thể biết ngay một cá nhân đó đang làm ăn như
thế nào, hơn là chỉ bằng suy đoán hay nghe theo ý kiến của người khác. Như
ta đã nói, không có cái nào tốt hơn cái nào cả. Nếu con không thể chứng minh
được một điều là sự thực, thế thì điều đó chỉ là ý kiến chủ quan. Sự mù quáng
trong tiền bạc chính là khi một người không biết đọc những con số nên đành
phải đi nghe theo ý kiến của người khác. Và sự điên rồ trong tiền bạc thường
do việc sử dụng ý kiến mà cứ tưởng là sự thực. Nếu con muốn sống ở phía bên
phải tứ đồ, con phải biết sự khác nhau giữa sự thực và ý kiến. Một vài bài học
khác còn quan trọng hơn chuyện này align="justify">Tôi ngồi lặng yên cố hiểu
những gì Người nói. Rõ ràng đó là một khái niệm hết sức đơn giản, nhưng bộ
não của tôi lúc ấy quá nhỏ bé để tiếp thu được nó.
“Con có hiểu thế nào là sự siêng năng cần thiết
giàu hỏi.
Tôi lắc đầu.
“Đó chỉ là nghĩa phân biệt đâu là ý kiến, đâu là thực tế. Khi nói đến tiền bạc,
hầu hết mọi người hoặc là lười biếng hoặc là tìm những con đường tắt cho nên
họ không có đủ sức siêng năng cần thiết. Còn có nhiều người khác sợ bị sai lầm
đến nỗi họ quá siêng năng hơn mức cần thiết và chẳng làm gì cả. Trạng thái
quá siêng năng dẫn đến sự tê liệt trong khả năng phân tích. Ý của ta là con
phải biết cách sàng lọc giữa sự kiện và ý kiến, và từ đó quyết định cho chính
con. Như ta đã nói, hầu hết mọi người ngày nay luôn gặp rắc rối tiền bạc chỉ vì
họ dùng quá nhiều con đường tắt, đốt giai đoạn và quyết định những vấn đề
tiền bạc trong cuộc sống dựa trên ý kiến, thường là ý tưởng của người nhóm L
hay T chứ không phải là sự thực. Nếu con muốn trở thành người nhóm C hay
Đ, con phải luôn cảnh giác trước sự khác nhau này”.
Ngày đó, tôi không hoàn toàn coi trọng bài học đó của người bố giàu, thế
nhưng một vài bài học của Người đã giúp tôi rất nhiều hơn là sự phân biệt giữa
sự thực và ý kiến, nhất là khi tôi xoay xở với đồng tiền của mình.
Nhiều năm sau, vào đầu những năm chín mươi, khi người bố giàu bắt đầu
nhận thấy thị trường chứng khoán bắt đầu leo thang ngoài tầm nhìn của mình,
