“Khoảng 100 đô mỗi tháng”, tôi nói với vẻ bồn chồn.
Người bố giàu lắc đầu khi Người coi qua xấp tài liệu. Bài học sẽ bắt đầu ngay
thôi. Hôm đó, tôi đã được dạy về tiền bạc và đầu tư nhiều hơn những thứ tôi đã
học được trong suốt 27 năm qua. Người bố giàu hài lòng khi tôi đã dám bắt tay
hành động và đầu tư vào một mảnh địa ốc, thế nhưng hành động đó của tôi lại
phạm quá nhiều lỗi lầm có thể khiến tôi lụn bại sau này. Tuy nhiên, những bài
học hôm đó về một mối làm ăn đã giúp cho tôi kiếm được hàng triệu đô trong
những năm sau này.
CON CẦN NHÌN ĐỒNG TIỀN BẰNG ĐẦU ÓC CỦA CON
“Đó không phải là những gì mắt con thấy được”, người bố giàu nói. “Một
mảnh địa ốc chỉ là một mảnh địa ốc, cũng như tờ giấy chứng khoán của một
công ty chỉ là một tờ giấy chứng khoán. Con có thể thấy những thứ đó. Nhưng
những gì con không thấy mới là quan trọng. Đó chính là mối làm ăn, là sự thỏa
thuận tài chánh, là thị trường, sự quản lý, các yếu tố rủi ro, luồng tiền mặt, cơ
cấu một công ty, các đạo luật về thuế, và hàng ngàn thứ khác sẽ quyết định
một cơ hội đầu tư là tốt hay không”.
Sau đó Người tiếp tục xé nhỏ mối giao kèo của tôi bằng hàng loạt câu hỏi tới
tấp. “Tại sao con lại chịu trả mức lãi suất cao đến như vậy? Con có hình dung
mức lời của con là bao nhiêu không? Cơ hội đầu tư đó phù hợp như thế nào với
chiến lược đầu tư dài hạn của con? Con sẽ tận dụng những yếu tố dư thừa
nào? Mức vốn tối đa của con là bao nhiêu? Con có kiểm tra các kỷ lục của căn
nhà từ sở địa chính hay chưa? Con có hình dung chi phí quản lý bao nhiêu
không? Làm thế nào con ước tính chi phí sửa chữa? Con có biết là chính quyền
thành phố vừa mới thông báo kế hoạch quy hoạch trong khu vực đó và thay
đ̕ướng giao thông không? Sẽ có một dự án thông đường ngay trước căn chung
cư đó, cho nên dân cư vùng đó đang di chuyển sang nơi khác để tránh tiếng ồn
suốt thời gian thi công. Con có biết điều đó không? Ta biết là hiện tại thị
trường đang trên đà tăng trưởng, nhưng con có biết những yếu tố nào ảnh
hưởng đến sự tăng trưởng đó hay không? Do sự hồi phục nền kinh tế hay là do
lòng tham? Con nghĩ đà tăng trưởng đó sẽ kéo dài trong bao lâu? Chuyện gì
xảy ra nếu con không cho mướn được? Và nếu con không cho thuê được, con
sẽ rao mướn trong bao lâu, sẽ cầm cự được tình trạng tài chánh của chính con
trong bao lâu? Và một lần nữa, con suy nghĩ như thế nào mà cho rằng mối đầu
tư mất tiền đó lại là cơ hội tốt? Điều này thực sự làm ta lo lắng cho con đó, con
ạ”.
“Nó trông có vẻ như một cơ hội đầu tư tốt, bố ạ”, tôi nói như một quả bóng
bị xì hơi.
Người bố giàu mỉm cười, đứng dậy và bắt tay tôi. “Ta hài lòng khi con bắt
đầu hành động, con ạ”, Người nói. “Hầu hết mọi người chỉ biết suy nghĩ nhưng
không bao giờ dám hành động cả. Nếu con làm một điều gì đó, và bị phạm lỗi,