CHƯƠNG I : CẦN ĐẶT LẠI VẤN-ĐỀ
1. Hoàn-cảnh đã thay đổi
Năm sáu ông bạn học cũ, tuổi đều gần ngũ tuần, họp mặt nhau trong
một ngày xuân, sau nhiều năm xa cách. Người ta nhắc lại chuyện xưa, hỏi
thăm về công-việc làm ăn và gia-cảnh của nhau, rồi lần-lần câu chuyện
chuyển về vấn-đề dạy con. Hầu hết đều phàn-nàn trẻ bây giờ khó dạy quá.
Một ông bảo : « Thằng con trai lớn của tôi làm biếng học, chỉ đi chơi
suốt ngày. Tôi mắng hoài nó không chừa, mới rồi giận quá phải đánh. Tôi
bạt tai nó cái thứ nhất, nó cúi xuống chịu. Tới cái thứ nhì nó đưa tay lên đỡ.
Tới cái thứ ba, nhìn vào mắt nó, thấy nó không còn phải là con mình nữa.
Thôi, đành chịu. Tôi nhớ lại thời xưa, cũng vào cái tuổi nó, có lần bị anh tôi
quất cả chục roi, mà cứ nghiến răng chịu, không dám oán hận. Bị đòn xong,
còn phải khoanh tay xin lỗi anh tôi nữa chứ. Bây giờ thì phải « hàng » cái
ông tướng ấy ».
Ông vừa nói câu cuối vừa ngó chung quanh xem có trẻ nào nghe được
không.
Một ông khác chua-chát hơn : « Anh mới « hàng » đây, chứ tôi thì mấy
năm trước, từ khi thằng Hợp của tôi 13, 14 tuổi, tôi đã không dám động gì
tới nó nữa. Mỗi tháng đưa tiền học và tiền tiêu vặt cho cậu cả, rồi hỏi qua
loa về sự học của nó, còn thì mặc, nó muốn làm gì thì làm. Nó suốt ngày họp
bạn và mỗi tuần đi xem chớp bóng không biết mấy lần ».
Ông thứ ba chen vào : « Cũng có những đứa siêng học, nhưng ta phải
nhận là tình của chúng đối với cha mẹ bây giờ nhạt lắm. Chúng chỉ bắt cha
mẹ phải có bổn-phận này, bổn-phận khác mà quên hẳn cái tình cha con đi.
Tôi biết một bà cụ nọ đã gần tám chục tuổi, mà vẫn phải lọ-mọ làm lụng để
kiếm tiền nuôi người con út. Cậu ta đã hai mươi lăm tuổi, đã đậu tú-tài, làm
việc được một năm, rồi chê lương ít, đời không có tương lai, xin thôi việc,
đăng tên vào đại-học và cụ già mỗi tháng phải ki-cóp, gởi hai ngàn đồng
nuôi cậu con, để rồi gặp ai cũng phàn-nàn : Tôi sắp tới thời phải xuống lỗ rồi
