quãng xa hơn.
Một tuổi, chúng mới bắt đầu sai khiến được ruột và bàng-quang, lúc đó
mới nên tập cho chúng ở sạch. Khi được mười tám tháng, một đứa trẻ bình
thường có thể ở sạch được rồi. Nếu chúng mắc lỗi vì mải chơi, thì chỉ bảo
chúng : « Con không ngoan rồi đấy ; con đã lớn, muốn đi ngoài thì cho ba
má hay chứ, như vậy dơ quần, con thấy không ? » rồi thay quần áo cho
chúng, mà không nhắc tới nữa.
Nếu bạn nào cho như vậy là khoan hồng quá, thì xin nghe câu chuyện
dưới đây :
Một bà mẹ kỹ tính khoe với bạn bè rằng đứa con gái của bà mới mười
một tháng đã ở sạch. Hai năm sau, đứa trẻ đó lên ba, tỏ vẻ kinh-khủng mỗi
khi phải đi cầu. Hồi bốn tuổi, nó bị bịnh bón ghê gớm ; mỗi lần phải gắng
sức, nó la, khóc, và người ta thường phải cho nó uống thuốc xổ.
Bác-sĩ nghiên-cứu trường-hợp của nó, thấy nguyên do tại bà mẹ quá
nghiêm, rầy nó là « hôi thối », « ghê tởm », « không biết mắc cỡ », mỗi khi
nó ở dơ. Một lần bà liệng một con chó con ra ngoài đồng, vì nó ỉa bậy trong
nhà. Từ hôm đó đứa nhỏ sợ, cho sự bài tiết là nhơ nhuốc, và rán nhịn, lâu
thành bệnh bón.
Bà Wolf đã nói : « Ai sợ đất cát, vi trùng quá thì đừng nên có con ». Bà
có thể thêm : « Ai sợ cứt đái của trẻ quá thì lại càng đừng nên có con ».
3. Nguyên nhân tật ở dơ : về sinh-lý – về tâm-lý
Nếu trên ba tuổi mà trẻ vẫn thường ở dơ, thì ta phải tìm nguyên-nhân.
Có những nguyên-nhân về sinh-lý và tâm-lý :
- Về sinh-lý có thể thần-kinh của trẻ không được bình-thường ; trong
trường-hợp đó trẻ thường vụng về, yếu đuối, lúc vui lúc buồn. Cũng có khi
hạch ở trước cuống họng, hay hạch ở dưới óc bất túc, không điều hòa. Cũng
có thể do vi-trùng colibacille ở trong ruột.
