những lúc ghen, trẻ rất khổ. Càng rầy la nó, nó càng nổi điên lên, hoặc càng
oán ghét ngấm ngầm cả em lẫn mẹ. Vậy người mẹ đừng nên bảo : « Con
ghét em là con xấu tính. Làm anh thì phải thương em chứ ? Con không
thương em thì má không thương con nữa ». Như thế khác gì tưới dầu vô lửa.
Chỉ nên nhỏ-nhẹ nói : « Con bây giờ chưa thương em, nhưng lần lần con sẽ
thấy em bé ngoan và dễ thương. Má thì lúc nào cũng thương con như
trước ».
- Nếu nó hung dữ với em thì nên che chở đứa nhỏ, bồng nó đi chỗ khác,
rồi bỏ qua chuyện đó, hoặc đợi lúc khác sẽ giảng-giải cho đứa lớn hiểu.
- Phải luôn luôn công bằng, đừng bênh đứa nào ; khi trẻ không tin lòng
công bằng của ta thì hóa ra khó dạy.
- Nếu chúng gây lộn sơ sơ với nhau, thì nên làm lơ ; những chuyện đó
không sao tránh hết được. Nếu chúng đánh nhau thì phải can thiệp, hoặc rầy
chung cả hai đứa, hoặc bắt mỗi đứa đi mỗi nơi, giao cho mỗi đứa một việc.
- Trước khi trừng trị phải suy nghĩ kỹ-lưỡng, cân nhắc tội của mỗi đứa.
Ta đừng nên cho rằng đứa nào đánh trước luôn luôn có lỗi. Có những đứa
còn nhỏ xíu mà khéo gây sự hàng giờ, làm cho những đứa khác không sao
nhịn được, phải ra tay trước và chịu hết cả trách nhiệm. Như vậy thì đứa nào
mới thực là có lỗi ?
- Phải dò xét tâm lý trẻ, vì như ở đoạn trên tôi đã chỉ, lòng ghen ở trẻ có
những hình thức rất bất ngờ. Có thể rằng trẻ ghen mà phát bệnh, như « ca »
của em gái dưới đây :
Em đó tám tuổi, mắc bệnh sợ hãi từ khi em trai của nó mới sanh. Nó
hoảng hốt la hét ban đêm, bảo rằng thấy những mặt người đen như mực, nhe
răng và tiến lại gần. Mà nó rất lo-lắng về sức khỏe của em, thành thử má nó
không ngờ gì hết, bảo với mọi người : « Nó thương em nó lắm, trông nom
cho em từng tí, chỉ sợ em té. Khi em nó đau, thì nó như đứa mất hồn, xin
nghỉ học để ở nhà săn sóc em ». Lần lần người ta thấy nó bị chứng hồi hộp,
chóng mặt, té xỉu. Các bác-sĩ chuyên môn coi mạch, thấy cơ thể nó rất bình
thường, khuyên người mẹ cứ yên tâm, không sao cả. Nhưng bệnh cứ mỗi
