thức, kỹ năng đọc hiểu”.
Chẳng trách tại sao phụ huynh ngày nay cứ cuống lên vì chuyện
học đọc của con cái! Chúng ta thường nghe mọi người bảo cần
phải rèn luyện những kỹ năng đọc hiểu cơ bản cho trẻ ngay từ lúc
còn chập chững. Nhưng thật ra, ít ai hiểu ý nghĩa thật sự của việc
này và cần làm gì để giúp trẻ phát triển những kỹ năng đó.
Câu trả lời hé mở khi chúng ta tìm hiểu khái niệm “xuất hiện khả
năng đọc hiểu”. Khái niệm này ra đời trong ngành giáo dục cách
đây khoảng 20 năm, từ các nghiên cứu chỉ ra rằng không phải trẻ
tự nhiên có thể đọc hiểu khi bắt đầu đến trường mà chính là kết
quả của những trải nghiệm đọc, viết trước đó.
Để hiểu được ý nghĩa cụm từ nào đó, trẻ cần thời gian lĩnh hội dần
chứ không thể hiểu ngay một sớm một chiều. Chính vì vậy, người
lớn cần tích cực tạo điều kiện cho trẻ trải nghiệm. Theo khảo sát,
khoảng 88% trẻ từng gặp khó khăn trong môn đọc hiểu ở lớp 1 sẽ
tiếp tục “vất vả” khi lên lớp 4. Song, bạn có thể phần nào yên tâm
khi biết chỉ có 20% trong tổng số trẻ học lớp 1 gặp phải vấn đề
này. Phần lớn các trẻ trong số 20% này lớn lên trong các gia đình
nghèo khó, không có điều kiện tiếp xúc với sách. Một trong những
nguyên nhân chính khiến các trẻ này gặp khó khăn trong môn
đọc hiểu là vì hiếm khi được phụ huynh đọc truyện cho các em
nghe.
NHỮNG YẾU TỐ VUN ĐẮP KỸ NĂNG ĐỌC HIỂU
Để biết đọc, trước hết trẻ cần phát triển 4 kỹ năng cơ bản, trong
đó, quan trọng nhất là sử dụng thành thạo ngôn ngữ. Nếu từng
học ngoại ngữ, bạn sẽ hiểu việc biết sử dụng một ngôn ngữ quan
trọng hơn việc biết đọc một ngôn ngữ như thế nào. Trong nhiều
chương trình truyền thống ở các trường Do Thái, trẻ con phải
“đọc to” những từ trong sách và nhiều người nghĩ rằng thế là trẻ
đang đọc. Nhưng liệu trẻ có đang đọc thật sự không? Thật ra,
trong trường hợp này, trẻ chỉ đang kết hợp các chữ cái với nhau
mà không mấy hiểu nghĩa của những từ, cụm từ đó. Mục tiêu thật
sự của việc đọc hiểu là chuyển từ việc đọc được mặt chữ sang nắm
được ý nghĩa của từ. Để làm được điều này, trước hết bạn phải
nắm vững ngôn ngữ, tức phải có đủ vốn từ vựng, có khả năng kể
99
