Khi bé hỏi: “Cái này nói gì hả mẹ?”, tức là bé thích đọc sách và yêu
thích sách theo cách hoàn toàn mới. Câu hỏi này cho thấy một
bước tiến lớn: con bạn đã ý thức rằng những nét ngoằn ngoèo kia
trên giấy có một ý nghĩa nhất định! Trước đây có thể cháu đã
nhận thức được sự thú vị và những thông tin mà hình vẽ trong
sách mang lại, nhưng giờ cháu cũng bắt đầu cảm nhận rằng, chữ
viết cũng có ý nghĩa riêng. Chữ viết có thể kể những câu chuyện
theo cách mà hình vẽ không thể.
Điều này giúp trẻ biết rằng các chữ trong sách có liên quan đến
những từ người lớn vẫn nói mỗi ngày. Trẻ cũng biết rằng chữ viết
đóng vai trò mô tả câu chuyện nhiều hơn hình vẽ. Đó là những
khái niệm rõ nét góp phần phát triển khả năng đọc viết của trẻ.
Góc rèn luyện
Tìm nghĩa của những chữ trong sách
Bạn có thể làm trẻ vui bằng cách giúp trẻ hiểu được mối liên quan
giữa những chữ viết trong sách và ngôn ngữ mà trẻ vẫn nghe. Khi
trẻ bắt đầu nói được thành từng đoạn (khoảng 3 tuổi) là bạn có
thể thực hiện thí nghiệm này. Hãy bảo bé kể cho bạn nghe một
câu chuyện ngắn, sau đó bạn ghi lại bằng những chữ cái thật to.
Hoặc nếu có máy vi tính, bạn hãy gõ lại nội dung câu chuyện bé
kể. Đây là một dạng ghi lại câu chuyện và là cách tốt nhất để cho
trẻ thấy những gì thốt ra từ miệng trẻ đều có thể được chuyển
thành chữ viết. Khi cháu kể xong, bạn hãy đọc lại câu chuyện cho
bé nghe và khen bé đã biết kể một câu chuyện hẳn hoi!
Khi ghi lại câu chuyện do bé kể, bạn nhớ chừa phân nửa tờ giấy
trắng để bé có thể vẽ tranh minh họa cho câu chuyện. Bạn có thể
gợi ý cho bé bằng cách đề nghị bé kể về bất cứ điều gì bé vừa làm
xong hoặc yêu thích. Có thể bé sẽ không biết cách kể một câu
chuyện, vì vậy bạn sẽ phải khéo léo đặt những câu hỏi mang tính
dẫn dắt, gợi ý chứ không đơn thuần là những câu hỏi dạng
có/không. Đừng quên ghi lại trung thực lời bé kể. Tôi đề nghị bạn
hãy đóng khung và treo câu chuyện và hình vẽ của bé lên đâu đó
trong nhà, thậm chí là trong phòng giặt đồ. Đó chính là những tác
phẩm đầu tay của bé!
Có phải trẻ vẽ nguệch ngoạc trên giấy chỉ để vui tay?
106
