hoạch học hành nghiêm chỉnh? Ồ, bạn không cần vội thế đâu vì
đã có những nghiên cứu chứng minh rằng những điều trên chẳng
tác động mấy đến IQ.
Chúng tôi đang nghĩ đến câu hỏi khác hơn: trẻ con cần gì để phát
triển tối đa trí thông minh vốn có? Và phụ huynh làm thế nào để
giúp con phát huy hết tiềm lực trí tuệ, không chỉ trong bài trắc
nghiệm IQ hạn hẹp mà trong cả cuộc sống?
Một trong những biểu hiện cơ bản của trí thông minh chính là
khả năng ngôn ngữ. Ngôn ngữ là chìa khóa cơ bản để trẻ hiểu
cuộc sống. Vì thế, chẳng có gì ngạc nhiên khi hiện nay trong tất cả
bài trắc nghiệm IQ, phần từ vựng có ý nghĩa rất quan trọng. Vốn
từ vựng của một người góp phần lớn tạo nên chỉ số IQ của người
đó. Và điều đầu tiên giúp trẻ phát triển vốn từ vựng chính là giao
tiếp, trò chuyện thường xuyên với người lớn. Trẻ học hỏi, thu
lượm nguồn thông tin về thế giới chung quanh ngay trong những
cuộc trò chuyện ấy, trong những câu chuyện trẻ được đọc cho
nghe.
Ngoài trò chuyện với trẻ, bạn còn có thể làm một số việc khác tại
nhà có tác dụng giúp trẻ phát triển trí tuệ hiệu quả. Các nhà tâm
lý học đã nghĩ ra một thí nghiệm gọi là HOME (viết tắt của cụm từ
Home Observation for the Measurement of Environment - nghĩa
là Quan Sát Giúp Đo Lường Chất Lượng Môi Trường Tại Nhà)
dành cho trẻ trong 3 năm đầu đời. Những trẻ có chỉ số HOME cao
cho thấy sẽ đạt chỉ số IQ cao trong những năm đầu đời, và ngược
lại, sẽ tiên đoán sự giảm sút khoảng 15 đến 20 điểm số IQ. HOME
là một bảng câu hỏi nhằm thu thập thông tin về chất lượng môi
trường sống tại nhà của trẻ bằng cách quan sát và phỏng vấn bố
mẹ trẻ. HOME đặt ra những câu hỏi liên quan đến mức độ khích
lệ, quan tâm, yêu thương của bố mẹ dành cho con. Chẳng hạn, bố
mẹ dành bao nhiêu thời gian trò chuyện với con? Họ chấp nhận
con mình như những gì con vốn có đến mức nào? Đó là những
yếu tố môi trường có liên quan, chứ không phải là những thứ trực
tiếp “gia tăng chỉ số IQ” như được tiếp thị trong các cửa hiệu.
Chúng ta thử xét trường hợp Kathleen - một bà mẹ đơn thân phải
làm việc nhiều giờ mỗi ngày ở cửa hàng giảm giá. Cô rất lo lắng
124
