mọi thứ một cách hăng say. Và em bé tỏ ra rất tự tin.
Em có thể làm mọi thứ như đã kể, từ nhấc bổng cái ghế đến đếm
chính xác từ 1 đến 10 và đọc tất cả các chữ cái (theo kiểu của em)!
Đó là hình ảnh đặc trưng của trẻ trong độ tuổi mẫu giáo: chúng
rất lạc quan, phấn khởi khi cảm nhận về bản thân (chà, có thể
không chỉ có trẻ mẫu giáo mới thế. mà một vài ngôi sao
Hollywood và những người độc tài cũng vậy).
Tại sao trẻ mẫu giáo lại tưởng tượng mình có nhiều khả năng đến
thế trong khi sự thật thường ngược lại? Trước hết, đó là vì dường
như trẻ chỉ tập trung vào một khía cạnh của tình huống. Ví dụ,
con trai Benjy 5 tuổi của Kathy rất ấn tượng khi thấy những đàn
anh dám lao mình xuống hồ bơi từ cầu nhảy. Thế là “tranh thủ”
lúc mẹ nhìn đi chỗ khác, cậu bé leo ngay lên đỉnh cầu nhảy và
gieo mình xuống nước. Bé Benjy làm việc đó vì phấn khích trước
hành động của các anh mà không hề biết so sánh kích cỡ nhỏ bé
của mình với họ. Cậu bé chỉ biết tập trung vào một điều duy nhất,
đó là ý muốn được làm điều mình ngưỡng mộ.
Tương tự, khi những việc không như ý xảy ra, những trẻ tuổi mẫu
giáo thường không nhận lỗi và đổ lỗi cho người khác, vật khác. Ví
dụ, một lần Kathy thấy cậu con trai Mikey của mình đánh một
thằng bé khác rất mạnh. Cô bèn la rầy cháu và Mikey trả lời: “Con
có đánh đâu, cái tay con đánh đó chứ!”. Còn khi chơi bóng chày
mà Mikey bắt bóng sai thì thằng bé đổ lỗi cho người giao bóng:
“Tại chú ném bóng lệch đấy chứ!”.
Các nghiên cứu cho thấy, ngay cả khi không hoàn thành việc gì
đó dù đã làm nhiều lần, trẻ vẫn nghĩ mình sẽ làm được nếu thử
thêm lần nữa! Nói cách nào đó, sự cao hứng ấy có thể dẫn đến
những tình huống nguy hiểm vì trẻ luôn sẵn sàng thử thêm lần
nữa. Chỉ khi lớn hơn, trẻ mới bắt đầu hiểu về giới hạn của khả
năng bản thân. Chỉ khi đó trẻ mới suy xét đến các yếu tố khác khi
háo hức khám phá bản thân mình.
Một lý do khác khiến trẻ tự tin thái quá là vì trẻ không biết làm
những phép so sánh mang tính xã hội. Người lớn luôn là “chuyên
gia” trong việc này vì khi làm bất cứ việc gì, chúng ta cũng
thường so sánh mình với người khác. Cũng chính vì thường so
146