chán nản. Trước khi học cộng trừ, trẻ cần học những nguyên tắc
đếm cơ bản và hiểu khái niệm dãy số. Và cách tốt nhất để học
những khái niệm này là để trẻ tự khám phá dần qua quá trình
chơi đùa và tìm hiểu về những vật thể trong thế giới chung
quanh.
NHẠY BÉN VỚÌ NHỮNG CON SỐ KHÔNG CÓ NGHĨA LÀ BÌẾT LÀM
TOÁN
Vị “tổng thống giáo dục” George W. Bush đề ra nhiệm vụ cho tất
cả người lớn phải làm thế nào để tất cả trẻ con của nước Mỹ phải ở
trong tình trạng “sẵn sàng học” khi bước vào lớp 1. Điều này thật
sự có ý nghĩa gì? Nhiều người cho rằng thế có nghĩa là trẻ con khi
đăng ký học mẫu giáo đã phải biết về những con số. Thế thì liệu
trẻ con cần phải biết chính xác những gì đây? Theo các tiêu chuẩn
hiện nay, trẻ 3-4 tuổi nên biết đếm từ 1 đến 10 và nhớ được tên
gọi từng con số. Tuy đó là những kỹ năng quan trọng nhưng thực
chất đây chỉ là một đỉnh nhỏ trên phần nổi của tảng băng kiến
thức toán học và không hề cho thấy khả năng toán học tự nhiên
của trẻ. Liệu một đứa trẻ biết đếm có biết làm toán không?
Một câu chuyện được lưu truyền từ thế kỷ này sang thế kỷ khác
về chú ngựa “thiên tài toán học” sẽ giúp chúng ta giải đáp câu hỏi
đó. Chủ của chú ngựa Clever Hans tuyên bố rằng chú ngựa biết
cộng, trừ, nhân, chia. Khi được hỏi: “Hans, 2+2 bằng mấy?”, lập
tức chú ngựa dùng móng trước gõ đúng 4 cái. Mãi đến khi nhà
tâm lý học Oskar Pfungst bịt mắt Hans lại thì sự thật mới hé mở.
Khi không nhìn thấy chủ, Hans không tài nào trả lời đúng.
Pfungst phát hiện ra rằng chú ngựa Hans không hề biết làm tính
mà chỉ có thể đọc những ký hiệu do chủ đưa ra. Hans quả là chú
ngựa thông minh nhưng tất nhiên, nó không hề biết làm toán!
Câu chuyện của chú ngựa Hans cho chúng ta thấy điều gì về khả
năng của trẻ nhỏ? Đó chính là trẻ con không thể làm toán như
người lớn, dẫu chúng có đáp án đúng. Trẻ con thậm chí còn giỏi
hơn chú ngựa Clever Hans vì biết tìm cách giải quyết những khó
khăn do người lớn đặt ra. Ví dụ, các em rất giỏi ghi nhớ những xâu
chuỗi sự việc, chẳng hạn như tên gọi các loại xe, bộ phận cơ thể,
các chữ cái,… Chính vì thế, khi đọc được các con số không có
46
