kiến thức cho trẻ về thế giới xung quanh, làm trẻ ưa thích giao
tiếp với mọi người. Điểm khác biệt giữa hai nhóm bố mẹ mà
chúng tôi vừa nêu trên không chỉ tác động lớn đến vốn từ của trẻ
mà còn ảnh hưởng đến chỉ số thông minh IQ của trẻ sau này. Do
vậy, khó khăn đối với những bậc phụ huynh và các vú nuôi chính
là làm thế nào để hoàn thành vai trò “bạn đồng hành giao tiếp”
với trẻ.
Thật ra việc này không khó, cũng không quá phức tạp. Bạn chỉ
cần để trẻ đề cập đến đề tài ưa thích, từ đó gợi mở, mở rộng câu
chuyện. Những câu chuyện bên bàn ăn tối rất quan trọng với việc
học nói của trẻ. Câu hỏi cố hữu: “Kể mẹ nghe xem hôm nay con
làm gì nào?” là cách mở đầu dễ dàng mà bạn có thể vận dụng.
Những trẻ được dịp giải thích, bày tỏ cảm xúc và suy nghĩ riêng
bên bàn ăn sẽ có vốn từ phong phú hơn những trẻ chỉ được phép
ăn trong im lặng.
Góc rèn luyện
Mở rộng vốn từ
Mọi lời trao đổi, giao tiếp đều là cơ hội tốt để bạn đặt thêm câu hỏi
hoặc bổ sung một từ mới cho trẻ. Chẳng hạn trong lúc trẻ dọn đồ
chơi, thay vì ra lệnh: “Con dọn ngay đi!”, bạn hãy nói: “Con nghĩ
xem có cách nào để dọn dẹp nhanh mớ đồ chơi này không?”. Và
rồi sau đó, bạn sẽ lại làm trẻ ngạc nhiên bằng cách nói: “Mẹ sẽ dọn
cái này bằng các ngón chân!”. Trẻ con thường thích phụ họa và
thế là cháu sẽ không chỉ có cơ hội khám phá những cách ngớ ngẩn
để dọn đồ chơi mà còn có dịp động não để sáng tạo thêm nhiều
cách khác. Thế là trong chốc lát, việc trò chuyện trở nên có ý
nghĩa hẳn hoi và giúp trẻ mở rộng vốn từ.
Tạo môi trường kích thích trẻ phát triển ngôn ngữ
Những gì chúng ta nói và làm với trẻ trong giao tiếp hằng ngày có
ý nghĩa rất quan trọng đối với việc phát triển ngôn ngữ ở trẻ.
Nghiên cứu về vai trò của việc kích thích và can thiệp vào quá
trình phát triển ngôn ngữ ở các nhà trẻ và trường mẫu giáo cho
thấy, trẻ càng có lợi hơn nếu cha mẹ tạo được môi trường tích cực
rèn luyện ngôn ngữ ngay tại nhà. Ví dụ, Viện Quốc Gia Về Sức
Khỏe Và Sự Phát Triển Của Trẻ đã nghiên cứu trên 1.300 trẻ em
89
