Tham mưu trưởng và tư lệnh quân đội trong thời kỳ tấn công các chùa và
thiết quân luật.
Tư tưởng: ôn hoà, có căn bản chắc chắn về quân sự. Tương quan với họ
Ngô: qua trung gian của bà cố vấn. Chú ý: một vị tướng đã được Pháp đào
tạo từ nhỏ. Anh em họ Ngô giao cho quyền tư lệnh quân đội Cộng hoà vì
tin không phản lại họ, do sự liên lạc giữa Trần Văn Đôn và bà vợ cố vấn".
Ngồi đối diện trung tướng Đôn là một người gần bốn mươi dáng dấp hăng
trẻ, sôi nổi, nóng nảy đang chồm người chú ý nghe kẻ đối thoại.
Phiếu lý lịch mật của vị tướng một sao này ghi: "Tôn Thất Đính, sinh năm
1925 ở Huế, gia nhập quân đội Pháp thời kỳ Nhật chiếm đóng Đông
Dương. Tu nghiệp ở trường Ca-la- vơ-ry ( Cavalerie) tại Xô-muya (
Saumur) (Pháp), năm 1952 được đóng trung uý Pháp. Dưới chế độ Diệm
được thăng chức liên tiếp, đại tá năm 1955 và thiếu tướng năm 1958. Có
sang Hoa Kỳ học lớp chỉ huy lục quân và tham mưu ở Li-vơn-u-ốc.
Được họ Ngô tin cậy giao chức tổng trấn Sài Gòn trong vụ tấn công các
chùa đêm 20-8. Bất mãn anh em họ Ngô, sau khi bị từ chối chức Bộ trưởng
nội vụ".
Về việc này tin tức của nhân viên CIA cho hay: "Tôn Thất Đính hăng hái,
trung thành với Diệm, đã có lần tuyên bố chung quanh: "Tôi coi Tổng
thống như cha, Tổng thống biểu gì tôi cũng làm". Nhưng Đính rất tin vào
số mạng và nóng nảy, đầy tự ái. Các tướng lãnh chống đối Diệm lợi dụng
nhược điểm của Đính để lôi cuốn về phía họ. Họ hết lời ca ngợi Đính, gọi
ông là "người hùng của lịch sử". Một vị đại tá trong nhóm chống đối: Đỗ
Mậu, nguyên chỉ huy an ninh quân đội quân sư của phe tướng lãnh muốn
đảo chánh Diệm đã mua chuộc một thầy tướng số để ông này coi tử vi cho
Đính, bảo là "sẽ có một tương lai rực rỡ oanh liệt về chính trị". Thấy Đinh
tin tưởng ở lời thầy bói, các tướng lãnh chống đối bên tổ chức một bữa tiệc
