còn thơ chút nào, không biết bao nhiêu là bom. Họ chết không biết bao
nhiêu mà đếm. Thây kệ họ. Tại họ thích chết. Điều khiến tôi suy nghĩ
không phải là những cái chết vô nghĩa mà chỉ là cây cỏ trên dẫy Chu Pao.
Tôi không biết rõ tuổi của dẫy Chu Pao. Bốn ngàn năm hay bốn trăm
năm. Những năm trước, Chu Pao hẳn là dẫy núi hùng vĩ, thơ mộng. Cây cỏ
xanh um. Chim muông và thú vật nhởn nhơ sinh sống. Bây giờ cây cỏ cháy
đen, trơ làn da đá trắng phếu vì bom lửa. Đá còn không chịu nổi nữa là
người! Do đâu đá cũng bị đau khổ và cỏ cây tuyệt giống? Người ta đổ vạ
lẫn cho nhau. Chẳng ai thích nhận mình là kẻ gây thù hận. Ai cũng nói
mình yêu thường nồng mặn và muốn được yêu thương tha thiết. Tất cả đều
chân thành. Tất cả đều mong mỏi yêu thương xóa bỏ hận thù. Chúng ta
ngây thơ tin rằng sẽ như thế. Nhưng cỏ cây, đất đá Chu Pao không còn sống
để ngây thơ. Cỏ đã chết cháy. Cây đã hóa than. Đá đã hết đời đá. Biểu
tượng của dĩ vãng vĩnh cửu và của tương lai xanh mướt đã hư hỏng. Cơ hồ
một nền văn minh cổ nào đó ngụp chìm dưới hàng ngàn thước đất. Cây cỏ,
đất đá Chu Pao biết rõ ai là kẻ gây hận thù và đủ tư cách trả lời câu hỏi do
đâu đá cũng bị đau khổ và cỏ cây tuyệt giống. Mỗi nhánh cỏ ngâm một tâm
sự buồn. Mỗi lá cây chở một nỗi niềm đau. Mỗi phiến đá ghi một nguồn
cơn đòi đoạn. Và đất pha trộn thuốc đạn, khói bom. Cỏ cây, đất đá chịu
đựng oan nghiệt rồi câm nín không kể lể. Cỏ cây, đất đá chết. Cái chết gây
ra sự sống. Chắc hẳn cỏ cây, đất đá Chu Pao bằng lòng chết. Thì chúng ta
chả nên khơi dậy căm hờn.
Thôi, nói về dẫy Chu Pao cây cỏ cháy đen, trơ làn da đá trắng phếu vì
bom lửa. Một vài cây cao chưa chịu ngã, đứng thẳng cơ hồ cột điện gỗ
thông. Cành lớn, cành nhỏ văng hết. Rồi gió mưa sẽ làm ngã nốt. Buồn đến
thế là cùng. Bao giờ cây cỏ mới xanh um trên dẫy Chu Pao? Một trăm
năm hay một ngàn năm? Cây cỏ chưa xanh um thì chim muông không tới.
Không có tiếng chim hót tỏ tình trên Chu Pao. Dẫy núi thiếu tình ái. Như
cuộc đời thiếu hơi thở. Như đàn ông thiếu đàn bà. Như thi sĩ thiếu mộng
mơ. Như anh thiếu em. Như ta thiếu nhau. Một dẫy Chu Pao đã chứa bao
nỗi buồn. Nếu được đi khắp quê hương mình chắc anh phải viết kín nỗi
buồn trên những con đường qua lại.
