17. Viên chức bậc ba - một phẩm hàm ngạch dân sự ở người Nga trước
Cách mạng tháng Mười. - 281.
18. Ở đây muốn nói đến thời gian trị vì của hoàng đế Nga Alekxandr I
(1801 - 1825), lúc này giới quý tộc Nga chuộng dùng tiếng Pháp và
xem thường việc nói tiếng Nga đúng luật. – 283
19. Ở đây ngụ ý tới sự phủ nhận của Bazarov với tất cả “những thể chế
chuẩn mực đã được thừa nhận trong đời sống loài người” có nghĩa là
tất cả chế độ chính trị, xã hội hiện hành, và những quan niệm tôn giáo
v.v.. - 285.
20. Kalmưs - một dân tộc thuộc nước Cộng hòa Tự trị Kalmưs. Tiếng
Kalmưs thuộc nhóm tiếng Mông Cổ. - 289.
21. Vào những năm 50 - 60 của thế kỷ XIX, trong hội họa Nga xuất hiện
một xu hướng hiện thực mới có tên gọi là nhóm triển lãm lưu động.
Các họa sĩ trẻ không chấp nhận trường phái hội họa kinh viện chủ
nghĩa cổ truyền, đòi hỏi phải mô phỏng những khuôn mẫu hội họa
kinh điển, chủ yếu là của nền nghệ thuật Italia, họ đấu tranh cho việc
xây dựng một nền nghệ thuật độc đáo Nga mang tính tư tưởng dân
chủ, tiến bộ. Nguyên do chính phần nhiều là do sự lãng quên của các
họa sĩ Nga đối với nền nghệ thuật Vatican. Vatican - thành phố - nhà
nước nằm trong Rome, thủ đô của Italia. Trung tâm của Giáo hội La
Mã, tòa chính của các giáo hoàng La Mã. – 290
22. Raffaello Santi (1483 - 1520): họa sĩ lỗi lạc Italia, những tác phẩm nổi
tiếng nhất của ông là những bức tranh vẽ về Madona (Madona - tiếng
Italia có nghĩa là Đức Mẹ). – 290
23. Ngôi sao là dấu hiệu của đệ nhất bội tinh. – 299
24. Guizot Francois Pierre Guillaume (1787 - 1874): nhà sử học Pháp, một
trong những người sáng lập học thuyết đấu tranh giai cấp trước Karl
Marx. – 299
25. Những năm cuối thời kỳ trị vì của Alekxandr I giới quý tộc Nga ham
chuộng đủ loại học thuyết tôn giáo và thần bí giáo khác nhau. - 300.
26. Condillac Etienne Bonno de (1715 - 1780): nhà triết học duy tâm
Pháp. Tác phẩm chính của ông là Bản luận văn về những cảm giác
