quân lần trước ở làng, người ta đồn rằng lính tráng được nâng niu như các
tiểu thư – ấm áp và khô ráo với chăn đêm và bít tất, bơ và sữa, mỗi tuần hai
bữa thịt cừu, mỗi ngày một quả trứng, nước sẵn trong vòi, ốm đau xây xước
gì cũng đều có thuốc. Anh có thể đòi được chăm sóc nếu ngứa mông hay bị
ong đốt mà không phải ngượng ngùng, và nhiệm vụ chăng có gì ngoài việc
hành quân dọc quốc lộ Grand Trunk. Quân đội trả cho anh con trai lớn lên
tráng kiện nhờ sữa trâu mức lương cao hơn rất nhiều những gì cha cậu kiếm
được, vì ông chỉ là một chân chạy vặt trong đồn điền; lên đường từ mờ sáng
với một chiếc giỏ hình nón chia thành nhiều ngăn trên lưng và lặn lội leo
dốc quay về lúc mặt trời lặn. Trong giỏ lúc này đầy một lớp rau và một con
gà còn sống đang mổ vào thành giỏ; trứng, giấy vệ sinh, xà phòng, trâm cài
tóc, và trên cùng là một lá thư của bà chủ trong đó viết: “Con gái yêu của
mẹ, vùng đất này đẹp vô cùng và cái đẹp ấy gần như, gần như bù đắp được
nỗi cô đơn… “
Vậy là anh tuyên thệ trung thành với Vương vị, và lên đường, khỏi đầu
cho hơn một trăm năm gia tộc mình gắn bó với những cuộc chiến của người
Anh.
Ban đầu, những lời hứa hẹn đúng là sự thật – tất cả những gì cụ nội của
Gyan phải làm là hành quân ròng rã suốt nhiều năm sung túc, ông lấy vợ và
có ba con trai. Nhưng rồi họ phái ông đi Mesopotamia nơi những làn đạn
của quân Thể đã đục trái tim ông thủng lỗ chỗ và ông ri máu đến chết giữa
chiến trường. Chu đáo lo cho gia đình, để họ không mất đi nguồn thu nhập,
quân đội đã tuyển mộ con cả của ông, dù lúc này con trâu lừng danh nọ đã
chết từ lâu và anh tân binh thì rất đỗi gầy gò. Binh lính Ấn Độ đã tham chiến
ở Miến Điện ở Gibraltar, ở Ai Cập và ở Ý.
Năm 1943, còn hai tháng nữa mới đến sinh nhặt thứ hai mươi ba, anh
lính gầy gò bị giết ở Miến Điện, khi đang run rẩy bảo vệ người Anh trước
quân đội Nhật. Em trai anh được nhận vào biên chế và đến lượt cậu cũng
chết, ở Ý, ngoại thành Florence, nhưng không phải trong chiến đấu, mà
trong khi đang làm mứt mơ cho viên thiếu tá chỉ huy tiểu đoàn ở một biệt
thự cho quân Anh đồn trú. Sáu quả chanh, bốn chén đường, cậu được hướng
