những người lẽ ra không phải chết nếu người ta vẫn tiếp tục diệt muỗi, nhờ
vào DDT.
Không ngạc nhiên khi biết rằng nhiều hãng thuốc lá tham gia nhiệt tình
vào chiến dịch chống những người bảo vệ môi trường. Mọi cơ hội làm suy
yếu các hiệp hội bảo vệ môi trường đều phải được tranh thủ. Năm 2012,
Naomi Oreskes và Erik Conway, hai tác giả người Mỹ của cuốn Les
Marchands de doute (tạm dịch Những kẻ buôn nỗi nghi ngờ), đã mô tả rất rõ
cách thức này. Đối với DDT, cũng như với thuốc lá, hay biến đổi khí hậu,
các công ty có lợi ích liên quan sẽ gieo rắc nghi ngờ đối với kết luận của các
nhà khoa học. Không gì đơn giản hơn và bất lương hơn lập luận của họ: vì
không có gì chắc chắn, nên cứ tiếp tục (bán sản phẩm của chúng tôi) như
trước.
HỒI III
Một chiến tuyến khác được mở ra. DDT không chỉ hủy hoại, mà nó còn
nhanh chóng mất công hiệu. Vì bọn muỗi sẽ không chịu ở yên chịu sự tấn
công của hóa chất mà không có phản ứng gì: chúng nhanh chóng phát triển
khả năng miễn dịch. Tin tức tồi tệ này được ghi nhận ở khắp nơi, nhất là tại
vùng nhiệt đới châu Phi: năm 2001 sáu mươi tư phần trăm số lượng muỗi
kháng thuốc, năm 2014 con số này là chín mươi hai phần trăm. Và điều
đáng ngại nhất trong số các tin xấu này là sự phát triển của khả năng kháng
thuốc. Người ta cứ tưởng rằng một ngày nào đó có thể loại bỏ vĩnh viễn mọi
con muỗi khỏi hành tinh chúng ta. Và khi phát triển thành công kháng sinh,
người ta cũng chắc chắn rằng cuối cùng loài người cũng chốt hạ được với tất
cả các loại bệnh truyền nhiễm. Hy vọng ngây ngô! Tham vọng ngu ngốc!
Chẳng có gì là thành tựu vĩnh viễn cả. Đấy là quy luật của cuộc sống. Các
loài sinh vật (trong đó, rủi cho chúng ta, có cả những loài gây hại) tiến hóa
thường xuyên để thích nghi và luôn tìm được cách để bảo tồn giống loài.
* * *
