Bộ tứ khám phá
Mọi cuốn từ điển đều đưa ra hai định nghĩa cho từ “quatuor”.
Nghĩa thứ nhất là tác phẩm tứ tấu, chỉ một bản nhạc sáng tác cho bốn
nhạc cụ trình diễn (tứ tấu của Haydn, Mozart, Beethoven, Ravel,
Schoenberg, v.v.).
Nghĩa thứ hai là một tập hợp: bốn nghệ sĩ trình diễn, không có họ thì
bản nhạc cũng chẳng thể vang lên.
Đó là câu chuyện trong chuyến khám phá tiếp theo của chúng ta.
Nếu ta thống nhất cho rằng khám phá cũng là sáng tạo, và rằng bất kỳ
một khám phá đúng nghĩa nào cũng đều là một tác phẩm sáng tạo.
Bọn họ có bốn người. Bốn nhà nghiên cứu. Cùng nhau, họ thúc đẩy tri
thức tiến bộ. Cùng nhau, ý tôi ở đây là cùng một lúc, vì hai thành viên của
bộ tứ không quen nhau, và không biết hai người còn lại. Hai người còn lại
đó ban đầu là bạn, nhưng sau lại cũng chia cắt.
Một mối quan hệ hài hòa nhưng lại chia cắt thật lạ.
Thế nhưng, âm nhạc vẫn vang lên, thứ âm nhạc tri thức đang tiến bộ.
Bốn trăm năm trước Công nguyên, Hippocrates đã mô tả chính xác các
triệu chứng của bệnh sốt rét, một căn bệnh sốt dai dẳng và thường gây chết
người. Hai mươi ba thế kỷ sau đó, không ai hay biết - hoàn toàn không hay
biết - nguyên nhân của căn bệnh này là gì. Và bỗng nhiên, ánh sáng hé mở.
Thủ phạm bị lật mặt. Hãy cùng chào đón bốn nhà điều tra của chúng ta, mỗi
người lần lượt vén lên một phần bức màn bí ẩn.
Người đầu tiên trong bốn ngự lâm quân này là một nhà nghiên cứu
người Cuba, sinh năm 1833 tại Puerto Principe (nay là Camagüey). Là bác
sĩ, Carlos Finlay đã nghiên cứu về bệnh sốt vàng da, một căn bệnh thường
xuyên hoành hành ở La Habana. Ngay từ năm 1870, ông đã đưa ra giả thiết
