ĐIỆN BIÊN PHỦ CUỘC ĐỐI ĐẦU LỊCH SỬ MÀ NƯỚC MỸ MUỐN QUÊN ĐI - Trang 177

Ngày 16 tháng 4, khi De Castries đang xin Hà Nội cho tăng thêm pháo binh
thì được biết ông ta được thăng chức thiếu tướng nhưng không phải chỉ một
mình ông ta mà cả Langlais, Bigeard, De Séguin - Pazzis và nhiều sĩ quan
khác nữa. Nhiều phần thưởng như huân huy chương được thả xuống. Tướng
Cogny thông báo ông ta đã thả một hộp đựng quân hàm mà trước đây ông
ta đã đeo khi còn là thiếu tướng cho De Castries cùng với rượu cô nhắc và
thuốc lá để chúc mừng. Hộp đựng quân hàm đó sẽ không bao giờ tới được
tay De Castries vì nó đã rơi vào chiến hào của Việt Minh. Theo nhà văn
Ervan Bergot - người đang phục vụ cho Tiểu đoàn dù Lê dương số 1 thì Đại
đội 4 thuộc tiểu đoàn của ông ở cứ điểm Huguette 5 đã lấy được chiếc hộp
đó nhưng các chai rượu bị vỡ hết, họ hút hết thuốc lá còn sao thì đem chôn
xuống đất. Cuối cùng người ta phải dùng những mảnh kim loại để làm
thành các ngôi sao tạm thời cho De Castries. Sau một thời gian, đài phát
thanh của Việt Minh lại thông báo chiếc hộp đựng nhiều huân huy chương
của Pháp đã rơi vào tay họ. Ngày trước khi hộp đựng quân hàm được thả
xuống Điện Biên Phủ, cố vấn Mỹ Paul Sturm tổ chức một bữa tiệc chia tay
với Thiếu tướng Cogny tại trụ sở của ông ở Hà Nội. Sturm đã hết thời hạn
và phải chuyển giao nhiệm vụ cho người khác và phải báo cáo lại cuộc gặp
mặt về cho Washington. Sturm nói: “Tướng Cogny một lần nữa đã nghĩ lại
nhưng vẫn có những bất đồng với Tướng Navarre, đặc biệt về việc tiến
hành cuộc chiến ở Điện Biên Phủ”. Cogny ca ngợi kế hoạch tác chiến ở
Điện Biên Phủ của Việt Minh và nêu rõ chiến lược trọng tâm của Việt Minh
trong chiến dịch. Ông nói: “Các hoạt động của Việt Minh ở Lào, các trận
đánh vào tuyến đường bộ và đường xe lửa ở Hà Nội, Hải Phòng và các hoạt
động tự phát của quân du kích khắp vùng châu thổ đều trực tiếp hay gián
tiếp ảnh hưởng tới trận đánh ở Điện Biên Phủ. Còn câu trả lời của Pháp với
Điện Biên Phủ chỉ là một chiến thuật”. Cogny còn chỉ trích sự lơ là và cẩu
thả trong việc tiếp tế bằng không quân. Cogny nói với Sturm: “Khi họ đề
nghị Mỹ tăng thêm máy bay và Mỹ đồng ý thì họ lại không đủ phi công và
cơ sở hạ tầng.” Câu cuối của bức điện viết: “Cogny vẫn tin rằng Bộ Tư lệnh
Pháp không bao giờ nên chấp nhận cuộc chiến trong rừng núi xa xôi hẻo
lánh của người Thái, vì cuộc chiến ở Điện Biên Phủ để giành lấy vùng châu