ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 294

"Brunô" khó che giấu được sự rầu rĩ của mình. Cái chết của Lơ Viguru và
của Gia cốp làm cho ông buồn bã nhiều hơn là vui mừng vì đống vũ khí
Việt Minh chất trên xe tăng. Đúng là có nhiều vị trí súng máy đã bị lật nhào,
nhưng các tổ súng máy đó đã chống lại quyết liệt biết bao, sự tiếp cận các
khẩu cao xạ 37mm thế nhưng cao xạ đã không bị phá hủy. Tồn tại một yếu
tố tâm lý tích cực mà tiếng vang đã vọng về Hà Nội. Việc Biga đến đã gây
nên tinh thần phấn khởi nhiệt tình, nhưng với cuộc tấn công vào pháo cao
xạ Việt Minh, không ai lại không muốn biết "Brunô" có chiếm được khẩu
20mm hoặc 37mm nào không, tình tiết tích cực duy nhất là đã tấn công.
Tiếng trống của báo chí, luôn luôn sẵn sàng để khuếch đại thông tin, đã
truyền một câu chuyện kỳ lạ về cuộc hành quân và chẳng ai, từ Hà Nội đến
Pa ri, từ nay không biết đến -hiệp sĩ Biga.

Cùng ngày 28-3 đại uý Bôtenla thuộc đoàn bảo an được tin trung úy Rông
đô, phối thuộc vào tiểu đoàn 1, trung đoàn 2 bộ binh ngoại quốc của
Clêmăngxông cùng với đại đội 1 của anh lại vừa rời khỏi sân bay 7 vì bị
thương ở bụng.

“Tôi bị một mảnh đạn cối bắn vào bụng và đâm thủng vài chỗ ở ruột, Rông
đơ viết cho hai người anh chị họ Giăng và Hăngriét Lavanlê. Tôi may mắn
được đưa đến trạm giải phẫu của một bác sĩ phẫu thuật giỏi và đã cứu được
mạng sống của mình. Nhưng, chiếc máy bay cuối cùng đã đỗ xuống ngày
hôm qua và tôi phải ở lại đó thay vì được sơ tán về một bệnh viện. Tôi ngủ
trong một hầm trú ẩn không có thông hơi, không có ánh sáng, hai tuần lễ
đầu tiên không ăn uống gì ba tuần lễ sau mỗi ngày một đĩa xúp. Tôi cũng bị
viêm tuyến cận giáp và một đêm, người ta bảo tôi đã trở thành điên, chưa kể
những ngày mê sảng, đó là điều rất khác lạ. Bác sĩ phẫu thuật cho rằng, về
mặt y học, tôi phải qua đó năm hoặc sáu lần. Tôi phải bám chặt vào cành
cây!”

Đại uý Biza thay Rông đô, ông ta là thiết kị nhưng ở Điện Biên Phủ binh