ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 432

thế giới nói đến. Píccatô thổ lộ với Mađơlen phải tính đến những hỗn loạn
về thư tín. Đây là lần đầu nhân viên bưu điện chẳng là cái gì cả: "Em yêu,
anh nghĩ rằng em sẽ qua một thời gian dài không có tin tức bởi vì các anh
bắt đầu những chuyến đi thăm vài tuần lễ và trong những chuyến kinh lý
như thế không thể có liên lạc bằng thư từ được. Anh sẽ gửi cho em khoảng
mỗi tuần một bức điện...".

Cái "thời kỳ dài không có tin tức", mà đại uý Píccatô báo cho vợ, không bao
giờ có hồi kết.

Những cuộc chiến đấu diễn ra hằng ngày, những chàng trai bị giết, bị
thương một lần, hai lần, có khi ba lần, sự thiếu ăn - người ta gặm nhấm bất
cứ cái gì giữa hai cuộc báo động - và nhất là sự mất ngủ đã làm hao mòn
các chiến binh, một số thầy thuốc đã trình bày về hiện tượng đó. Ngày nay,
chúng ta đã biết có những người chết mà không có vết thương gì ở bên
ngoài. Đó là biên bản ghi nhận của trung uý bác sĩ Mađơlen thuộc tiểu đoàn
2 dù, người đã nhìn thấy những lính lê dương gục xuống như những búp bê
biết nói.

“Các y tá người Việt đã lưu ý tôi đối với cái chết của những lính lê dương
dày dạn chiến trận, dẻo dai, tuổi trung bình từ 20 đến 30 tuổi và một số đã
chiến đấu trong quân đội Đức ở Nga. Tôi đã biết có trường hợp lính lê
dương tấn công vào sân bay, địa hình trống trải, nghĩa là phải chạy, đầu cúi
xuống, bỗng nhiên ngã lăn lông lốc. Khi khám cho họ, không bị va chạm,
không có một vết thương nào, không có đám cháy ở gần hoặc bom nổ để
giải thích cái chết đột ngột của họ, hình như thường xảy ra trong chiến tranh
thế giới lần thứ hai. Đã có một số trường hợp như thế ở Điện Biên Phủ
nhưng chủ đề vẫn là một điều cấm kỵ không được bàn đến! Trường hợp
kinh ngạc nhất là trong số những người ấy có người đang đi trong đường
hào gần như là bình thản và trao đổi thảo luận với mình hoặc có người sau
khi đã nghỉ ngơi, ăn uống, ngủ, chẳng bộc lộ điều gì bất thường cả, câu nói
đang dở dang thì giống như bị sét đánh, chẳng có dấu hiệu gì là đau đớn,