ĐIỆN BIÊN PHỦ TỪ GÓC NHÌN CỦA NGƯỜI LÍNH PHÁP - Trang 573

Trước khi đến Mường Phan, nơi phân loại tù binh, đã xảy ra những cuộc bỏ
trốn. Sự thành công là hiếm hoi. Đại úy Đờ Xalanh thuộc đại đội 1, tiểu
đoàn 8 xung kích viết: "Từ thất bại năm 1940 mà tôi đã từng chứng kiến, tôi
rút ra bài học: chính ngay từ đầu của thời gian bị bắt mới có nhiều cơ may
nhất để trốn thoát”.

Có trung úy Rắcca, thượng sĩ nhất Guy Bôsê và trung sĩ nhất Misen Lôcô
cùng đi, Xalanh lợi dụng đêm ngày 7 rạng ngày 8-5 đã có một cố gắng đặc
biệt để rời khỏi khu vực có những đơn vị Việt Minh đóng quân. Theo
Rắcca, họ có hai ngày lương thực và hai la bàn. Họ hiểu biết địa hình vì đã
từng đi với tiểu đoàn 8 xung kích khi tập kích Sốp Nao. Đầu tiên họ đã mất
sức để vượt qua hàng rào các bụi gai lớn trong đêm, rồi tranh thủ ngủ vài
giờ. Đến sáng sớm, họ lại ra đi, leo lên những sườn núi dốc, tụt xuống
những vực sâu rồi lại leo lên.. Xalanh ngoái cổ lại, nhìn thấy thung lũng
sông Nậm Rốm sau lưng họ "đẹp như một đồng cỏ xanh rờn, có muôn ngàn
hoa cúc nở, những chiết dù trắng bỏ lại trên trận địa".

Họ lại tiếp tục đi, ngày lại ngày, có lúc toát mồ hôi lạnh khi vượt đêm một
đường mòn có những đơn vị Việt Minh đi qua. Phải để họ đi qua, thu mình
lại và lặng lẽ như mèo rình chuột, bên cạnh con đường đã chọn nhưng có
nhiều người qua lại "Giống như một đại lộ, Rắc ca nói, mà chúng tôi phải
đợi đèn xanh lâu để cho mọi việc được an toàn". Năm sáu ngày sau khi xuất
phát, đói quá, họ mò vào một làng, hy vọng kiếm được gà, lợn, thịt hun
khói và cơm nếp thơm. Họ có những đồng bạc, họ có thể trả tiền."

Xalanh kể :

“Chúng tôi mới đến thì dân làng đã vây quanh, gồm cả một đám trẻ con.
Không có lính Việt Minh. Chúng tôi thương lượng để có cái ăn và chỗ trú.
Họ có vẻ sợ Việt Minh đến. Nhưng rốt cuộc họ để chúng tôi ở trong một túp
lều xa lánh và đưa đến cho chúng tôi nhiều cơm, xôi”.