đang xảy ra. ‘Ẩn, không ai muốn làm cậu xấu hổ đâu, nhưng tụi tớ
nghĩ kiểu đi tè của cậu rất buồn cười. Cậu vén ống quần của mình
lên. Ở nước Mỹ này, bọn tớ kéo quần xuống.’ Đây là một bài học
khác mà tôi phải học, cách kéo zip quần xuống.”
Bài học quan trọng nhất của Phạm Xuân Ẩn là làm thế nào để che
giấu sự thật rằng ông là một điệp viên cộng sản. Ông đã có mấy lần
suýt để lộ và có lẽ quãng thời gian ở California cũng không hẳn là vô
tư như ông cố tỏ ra. “Lớp học về diễn thuyết của chúng tôi do một
cựu đại tá phụ trách, một sĩ quan pháo binh trong lực lượng dự bị
của quân đội. Lần nào ông ta cũng cho tôi điểm C trừ
. ‘Trong các
bài phát biểu của mình anh dùng quá nhiều thuật ngữ cách mạng,’
ông ta bảo tôi. ‘Anh phải thay đổi kiểu đó đi mới được.’ Tôi cố giải
thích rằng tôi đã học tiếng Anh từ các tạp chí được Đảng Cộng sản
Pháp gửi sang Việt Nam. Cũng may, một trong những bạn học của
tôi là người Canada, một phụ nữ lớn tuổi quay lại trường để hoàn
thành khóa học của mình. Bả trở thành déesse (nữ thần) của tôi, một
trong những phụ nữ bảo vệ cho tôi. Bả bắt đầu sửa những bài phát
biểu của tôi, và sau đó tôi được điểm C cộng.”
“Tôi cũng gặp rắc rối với cô Fowler, cô giáo dạy tiếng Anh năm
thứ nhất của tôi. Bả là cựu sĩ quan tình báo thời Chiến tranh thế giới
thứ hai và là một chuyên gia, trong suốt thời McCarthy, về săn lùng
các phần tử thân cộng sản
. Một hôm bả hỏi tôi: ‘Anh tới đây để
học hay làm việc gì khác?’
‘Để học,’ tôi cam đoan với bà. ‘Tôi đã làm việc với các quân nhân
Mỹ; đó là lý do tại sao họ cử tôi sang đây.’
‘Tôi ngờ là anh sang đây để làm việc gì đó khác cơ.’
“Những gì bả nói khiến tôi phải cảnh giác hơn. Tôi tự Mỹ hóa
mình. Không còn giọng điệu cách mạng nữa. Cũng không còn tiếng
Pháp nữa.”
Việc Phạm Xuân Ẩn trở thành một nhà báo lớn cũng như một nhà
tình báo lớn là bằng chứng rõ ràng cho phương pháp đào tạo phóng
