người - bắt đầu la ó chế giễu ông ta. Greene nghiêng người qua
buông một câu nhận xét với Peg Durdin, phóng viên của tờ New
York Times đang ngồi bên cạnh. Theo lời Lansdale, “Peg thè lưỡi ra
với ông ta rồi nói: ‘Nhưng chúng tôi yêu ông ấy [Lansdale].’ Sau đó
cô ta quay người lại ôm choàng lấy tôi và hôn. Tôi nói: ‘Chà, tôi sắp
được ca tụng ở đâu đó như một con chó bẩn thỉu cho mà xem.’ Vì
thế tôi đoán tôi làm nên cuốn tiểu thuyết của ông ta. Hồi đó tôi có
một con chó xù giống Pháp và nó đi cùng tôi, ở trong xe với tôi, và
họ bình phẩm về con chó.”
Greene nói con chó mà ông nghĩ đến trong đầu thuộc về René de
Berval, chủ bút tờ France-Asie tại Sài Gòn. (Cuốn Người Mỹ trầm lặng
được dành tặng cho Berval và Phượng, bạn gái ông ta.) Như Greene
viết trong một bức thư gửi tờ British Sunday Telegraph năm 1966:
“Nói cho thật chính xác thì phóng viên của các ngài… hoàn toàn sai
lầm khi nghĩ rằng tôi lấy tướng Lansdale làm nguyên mẫu cho
Người Mỹ trầm lặng. Pyle là một điệp viên CIA trẻ hơn, ngây thơ hơn
và mơ mộng hơn. Tôi sẽ không đời nào chọn đại tá Lansdale, như
cấp bậc của ông ta khi đó, làm hiện thân cho mối nguy hiểm của sự
ngây thơ.”
Phạm Xuân Ẩn làm việc cho Lansdale về các vấn đề liên quan
đến chiến tranh tâm lý và những chiến dịch phao tin cho cuộc di cư
Công giáo từ miền Bắc, cuộc chiến của các giáo phái, và cuộc bầu cử
tổng thống gian lận của Diệm. Rất nhanh chóng ông bắt đầu học hỏi
các ngón nghề của bậc thầy này. Những ông thầy có tài khác tới Sài
Gòn khi Lansdale bổ sung cho phái bộ quân sự Sài Gòn của mình
bằng những nhân vật có máu mặt nhất trong nghề. Một vài người
trong số này trở thành những “người bạn” suốt đời của Phạm Xuân
Ẩn, mặc dù một tình bạn mà trong đó anh quên không đề cập đến
việc anh là kẻ thù không đội trời chung của bạn mình kể ra cũng là
điều thật khó mà hình dung nổi.
“Khi những người Mỹ tới văn phòng của tụi tôi với thứ tiếng
Pháp dở ẹc của họ, chỉ có đúng một người mà họ có thể nói chuyện
