chơi ăn gian; một số người khác chơi đúng luật. Sau đó, những người tình nguyện lại
được xem một số người chơi – cả người chơi gian lẫn người chơi đúng luật – đều bị
phạt nhẹ nhưng họ đều cảm thấy choáng váng và buồn bã.
Nhờ có các tế bào thần kinh phản chiếu, những khu vực liên quan đến sự đau đớn
trong bộ não của cả đàn ông và đàn bà đều sáng lên sự thông cảm khi những người
chơi đúng luật bị phạt. Nhưng khi những người chơi gian bị phạt, bộ não của các đối
tượng là nam giới không những thể hiện sự thông cảm ít hơn, mà các trung tâm thần
kinh tưởng thưởng của họ trên thực tế lại còn tăng lên (đối với phụ nữ thì vẫn ghi
nhận cấp độ thông cảm như cũ). Nói cách khác, tất cả chúng ta đều có xu hướng
thông cảm khi điều xấu xảy đến với những người tốt – trong trường hợp của những
người chơi đúng luật – nhưng khi điều xấu xảy đến với những người xấu – những
người chơi ăn gian – thì đàn ông, ít nhất, cũng ghi nhận một mức độ hài lòng nào đó.
Ngáp. Bạn đang ngáp hay cảm thấy muốn ngáp một cái? Tôi đây, không phải tôi thấy
chán hay mệt vì đang viết về bộ não, nhưng đơn giản bởi chỉ vì tôi vừa viết từ Ngáp.
Bạn thấy không, các tế bào thần kinh phản chiếu không chỉ hoạt động khi chúng ta
quan sát một hành vi của người khác, mà chúng còn sáng lên ngay cả khi chúng ta
đọc một điều gì mà người khác viết ra.
Gần đây, một nhóm các nhà nghiên cứu của Đại học California, Los Angeles (UCLA)
đã sử dụng máy quét fMRI để quét não bộ của các đối tượng trong khi họ đọc một
đoạn văn miêu tả một loạt các hành động như “cắn một quả đào” hay “cầm một chiếc
bút.” Sau đó, cũng những đối tượng này được xem những đoạn băng quay một số
người thực hiện hai hành động đơn giản này, khu vực vỏ não xác định cũng sáng lên.
Nếu tôi chỉ viết mấy từ như “móng tay cào trên bảng phấn” hay “vắt một quả chanh”
hay “một con nhện cái đen xì to đùng” thì rất nhiều khả năng bạn sẽ co rúm mình lại,
lè lưỡi hay có những cử chỉ tương tự khác khi đọc những từ này (bạn hình dung trong
đầu âm thanh kin kít, vị chua của quả chanh bị bổ đôi, và những chiếc chân nhện đen
bám trên bắp chân mình). Vậy là tế bào thần kinh phản chiếu của bạn đang hoạt động.
Các chuyên gia của công ty Unilever kể cho tôi nghe trong một lần giới thiệu sản
