bên ngoài tâm hiện hữu như thế nào.
Một cách tổng quát, sự phát triển hiểu biết về tâm là giải pháp thực tiễn đối với
các vấn đề bất ổn của chúng ta. Trước tiên chúng ta phải xác định nguồn gốc
phát sinh các vấn đề, vì chỉ khi đó ta mới có khả năng chấm dứt được chúng và
bảo đảm rằng chúng không phát sinh trở lại. Chúng ta cũng phải nhận biết các
vấn đề bất ổn một cách toàn diện, vì nếu chỉ nhận biết một phần của chúng, thì
khái niệm về sự giải thoát của ta sẽ bị giới hạn.
Điều trị tâm
Việc điều trị tâm là thiết yếu, vì nếu không thì các vấn đề bất ổn của chúng ta,
vốn không có điểm khởi đầu, sẽ không bao giờ chấm dứt. Chúng ta có thể dùng
thuốc hay các phương cách bên ngoài khác để chữa lành một căn bệnh nào đó,
nhưng bệnh sẽ tái phát nếu chúng ta không điều trị tâm. Nếu không điều trị tâm
thì luôn luôn có nguy cơ là ta sẽ lại tạo ra nguyên nhân của bệnh, chúng ta sẽ tái
diễn các hành vi mà trước đây đã khiến cho cơ thể chúng ta bị đau ốm. Và rồi
chúng ta sẽ bị cùng căn bệnh đó trong các kiếp sau, hay thậm chí ngay trong kiếp
này.
Chữa bệnh bằng các phương cách ngoài tâm không phải là giải pháp tốt nhất vì
nguyên nhân của bệnh không ở bên ngoài. Vi trùng, vi-rút hay ma quỉ... có thể
tác động như các điều kiện bên ngoài (duyên) gây bệnh, nhưng bản thân căn
bệnh không có nguyên nhân từ bên ngoài. Tuy nhiên, người phương Tây thường
cho rằng các điều kiện bên ngoài gây ra một căn bệnh nào đó chính là nguyên
nhân của bệnh. Nhưng nguyên nhân của bệnh không ở bên ngoài; nó ở trong tâm
- hay cũng có thể nói nó chính là tâm. Bệnh tật gây ra bởi tâm ích kỷ, vô minh,
sân hận, tham luyến, các phiền não khác, và bởi các hành vi bất thiện xuất phát
từ các tâm niệm bất thiện này. Các tư tưởng và hành vi bất thiện của ta để lại dấu
ấn tạo thành chủng tử trong tâm, và các chủng tử đó thể hiện ra thành bệnh hay
các vấn đề bất ổn khác. Các chủng tử đó cũng tạo điều kiện cho các vọng tưởng
