ĐIỆU VALSE GIÃ TỪ - Trang 6

trong tay rất nhiều bí mật, nhưng lại sẵn sàng hạ mình xin làm con nuôi của
ông già người Mỹ. Jakub, con người hoạt động rơi vào "vòng vây" của
cùng một lúc ba người đàn bà: Ruzena, Kamila và Olga. Đó là những nhân
vật chính của những vở kịch nhỏ diễn ra trong năm ngày tại thành phố nước
nóng.
Chúng ta gặp lại trong Điệu valse giã từ một cảm thức mà Kundera vẫn
thường triệt để khai thác: con người dù mạnh mẽ hay tưởng mình mạnh mẽ
đến đâu, cuối cùng cũng chỉ là một kẻ bé nhỏ thảm hại bị nhốt kín trong cái
vòng lẩn quẩn xung quanh, không sao hiểu được người khác, không thể
vươn tới các vũ trụ xung quanh vũ trụ của riêng mình. Cặp vợ chồng nghệ
sĩ thổi kèn Klima là một ví dụ, họ sống bên cạnh nhau hàng ngày nhưng
giữa hai người sự nghi kỵ, ngờ vực vẫn là thứ tình cảm thống trị. Ngay cả
khi không thực sự ý thức, nhân vật của Kundera vẫn lừa dối người khác, và
đôi khi lừa dối cả chính mình. Điệu valse giã từ có một đặc điểm khác biệt
với các tiểu thuyết khác của Kundera, đó là sự nổi bật của cảm thức tôn
giáo. Những đoạn tranh luận về các vị thánh giữa Bertlef, Jakub và Skreta,
hay các suy nghĩ của bác sĩ Skreta ghi gieo mầm các "tiểu Skreta" khắp nơi
tại nước Séc là những ví dụ sinh động, những ví dụ mang tính ẩn dụ cao
nhưng cũng không kém phần mỉa mai, hài hước cay độc. Trong Điệu valse
giã từ, ba nhân vật chính: Bertlef, Jakub và Skreta, mỗi người theo cách
riêng, đều nỗ lực vươn lên trở thành vị Chúa trong thế giới mình. Giàu có,
Bertlef dùng tiền để tạo thế lực, dù chỉ về tinh thần, lọc lõi sự đời và xuất
phát từ một số định kiến và lý tưởng mà ông tuân thủ chặt chẽ, ông can
thiệp vào cuộc sống của người khác, hướng họ theo lối mà ông thích. Jakub
lại muốn trở thành vị Chúa của chính bản thân mình, được tự mình quyết
định cái sống và cái chết của bản thân. Còn Skreta, thông qua tài năng về
khoa học, tự biến mình thành một vị Chúa sáng thế, ban phát cuộc sống cho
những đứa bé còn chưa ra đời…Kết cục là các vị Chúa đó chỉ làm rối tinh
thêm mọi việc vốn đã rối tinh từ trước. Không dự định làm điều gì xấu xa,
nhưng cả ba người đều can dự vào cái chết của Ruzena, và sau đó đều
không bị liên quan, thậm chí lương tâm cũng không chút cắn rứt. những
tình cờ đầy phi lý mới là cái thực sự dẫn dắt cuộc sống, trong đó con người