Trong khóa học về an ninh quốc gia ở Harvard, bài giảng của tôi về Trung
Quốc bắt đầu với một loạt những câu hỏi. Câu hỏi đầu tiên so sánh tương
quan giữa Trung Quốc và Mỹ vào năm 1980 với thứ hạng hiện tại của hai
quốc gia. Hầu như lần nào cũng vậy, các sinh viên đều cảm thấy sốc với
những gì mà họ được nhìn thấy. Chỉ cần nhìn lướt qua các bảng biểu với các
số liệu từ năm 2015, chúng ta có thể hiểu tại sao.
Chỉ trong vòng một thế hệ, một quốc gia trước đây chưa bao giờ xuất hiện
trong bất cứ một bảng xếp hạng quốc tế nào đã nhảy vọt lên vị trí đầu bảng.
Vào năm 1980, tổng sản phẩm quốc nội (GDP) của Trung Quốc ít hơn con
số 300 tỷ đô la; năm 2015 con số này là 11 nghìn tỷ đô la - biến quốc gia này
trở thành nền kinh tế lớn thứ hai thế giới dựa trên tỷ giá thị trường. Năm
1980, thương mại giữa Trung Quốc với thế giới bên ngoài ít hơn 40 tỷ đô la;
năm 2015, con số này gia tăng 100 lần, lên 4.000 tỷ đô la. Kể từ năm 2008,
cứ mỗi hai năm thì tăng trưởng GDP ở Trung Quốc lại lớn hơn toàn bộ nền
kinh tế Ấn Độ
. Thậm chí ngay cả khi tốc độ tăng trưởng sụt giảm vào năm
2015, kinh tế Trung Quốc cũng đã tạo ra một sản lượng kinh tế có giá trị
tương đương với Hy Lạp chỉ trong vòng 16 tuần, và tương đương với Israel
chỉ trong vòng 25 tuần.
KINH TẾ
TRUNG QUỐC
SO VỚI MỸ (%)
1980 2015
GDP
7
61
Nhập khẩu 8
73
Xuất khẩu
8
151
Dự trữ
16 3.140
Số liệu được đo lường bằng đồng đô la Mỹ
Nguồn: Ngân hàng thế giới
Trong suốt quá trình phát triển ngoạn mục từ năm 1860 cho tới năm 1913,
khi Mỹ khiến các nước châu Âu bị sốc bằng cách vượt qua Anh để trở thành
