ngợi sự vĩ đại của Trung Quốc”. Đối với các lãnh đạo Trung Quốc, như
những gì mà Kissinger đã học được, điều này “tạo thành trật tự tự nhiên của
vũ trụ”
Phản ảnh xu hướng hướng tâm của văn minh Trung Hoa, chính sách đối
ngoại Trung Quốc theo truyền thống tìm cách bảo toàn trật tự thứ bậc quốc
tế, không phải là mở rộng bờ cõi thông qua chinh phạt quân sự. Như
Kissinger đã viết sau khi rời khỏi chức vụ, quan điểm của Trung Quốc là
nước này phải “phủ bóng lên khu vực… không nhất thiết mang hàm ý tạo ra
một mối quan hệ đối đầu với các dân tộc láng giềng”. Và trong khi “cũng
giống như Mỹ, Trung Quốc nghĩ bản thân đóng một vai trò quan trọng”,
nước này “chưa bao giờ hưởng ứng chủ nghĩa toàn cầu của Mỹ với tham
vọng lan tỏa các giá trị của mình trên khắp thế giới”. Thay vào đó, Trung
Quốc “tự hạn chế bản thân, tập trung vào kiểm soát các khu vực hỗn loạn
ngay sát biên giới, cố gắng thuyết phục các nước phụ thuộc như Triều Tiên
công nhận địa vị đặc biệt của Trung Quốc và đổi lại, họ trao cho các nước
này nhiều lợi ích khác, ví dụ như quyền tiến hành thương mại”. Nói tóm lại,
Trung Quốc “cố gắng bành trướng thông qua thẩm thấu văn hóa, chứ không
phải là sự nhiệt thành tôn giáo”.
Hàng thiên niên kỷ thống trị của Trung Quốc kết thúc một cách đột ngột
vào nửa đầu thế kỷ XIX khi nhà Thanh đối mặt với sức mạnh của một đế
quốc Tây Âu đang công nghiệp hóa mạnh mẽ. Những thập niên sau đó được
đánh dấu bởi những thất bại quân sự, các cuộc nội chiến có ảnh hưởng của
nước ngoài, sự thuộc địa hóa về kinh tế và các cuộc xâm lăng của các cường
quốc bên ngoài - đầu tiên là bởi các đế quốc châu Âu và sau đó là Nhật Bản.
Trong suốt khoảng thời gian này, các cường quốc nước ngoài tạo ra ảnh
hưởng mạnh hơn ở Trung Quốc so với bản thân chính phủ Trung Quốc. Khi
nhà Thanh cố gắng ngăn chặn các thương nhân người Anh bán thuốc phiện
cho người Trung Quốc vào những năm 1830, London đã buộc Trung Quốc
phải nhận một thất bại nhanh chóng và có tính quyết định trong cuộc Chiến
tranh Nha phiến lần thứ nhất, bắt đầu vào năm 1839. Khi nhà Thanh mong
muốn nghị hòa, người Anh đã giành lấy lợi thế của mình thông qua hiệp ước