Triều Tiên về hướng biên giới Trung Quốc năm 1950, Tướng Douglas
MacArthur đã không hề nghĩ như vậy. Nhưng Mao Trạch Đông thì có. Và
MacArthur đã chết lặng. Các lực lượng Trung Quốc nhanh chóng đánh bại
và đẩy binh lính Mỹ về lại đường phân định đã chia cắt Bắc và Nam Triều
Tiên khi cuộc chiến bắt đầu. Vĩ tuyến 38 tiếp tục là tuyến biên giới ngăn
cách hai miền Triều Tiên ngày nay. Khi cuộc chiến kết thúc, gần 3 triệu
người đã chết, bao gồm 36.000 lính Mỹ.
Tương tự, vào năm 1969, các lãnh đạo Liên Xô không thể tưởng tượng
được rằng Trung Quốc sẽ phản ứng trước một tranh chấp biên giới nhỏ bằng
việc tiến hành cuộc tấn công phủ đầu chống lại một cường quốc sở hữu sức
mạnh hạt nhân vượt trội. Thế nhưng đó chính xác là hành động mà Mao
Trạch Đông đã thực hiện khi ông khởi động cuộc chiến biên giới Xô -
Trung. Sự đánh cược trên đã cho thế giới thấy học thuyết “phòng thủ chủ
động của Trung Quốc. Mao Trạch Đông đã gửi đi một thông điệp khó có thể
nhầm lẫn: Trung Quốc sẽ không bao giờ bị bắt nạt, ngay cả khi kẻ bắt nạt là
những đối thủ có thể xóa tên nước này khỏi bản đồ.
Trong những năm sắp tới, liệu một tình huống va chạm giữa các tàu chiến
Mỹ và Trung Quốc ở Biển Đông, xu hướng thúc đẩy độc lập ở Đài Loan,
tranh chấp giữa Trung Quốc và Nhật Bản liên quan tới các đảo mà không ai
muốn sống ở trên đó, bất ổn ở Triều Tiên, hay thậm chí tranh chấp kinh tế
căng thẳng vượt tầm kiểm soát có khả năng châm ngòi cho một cuộc chiến
tranh giữa Trung Quốc với Mỹ, một cuộc chiến mà không bên nào muốn hay
không? Với hầu hết độc giả, điều này chắc chắn khó có thể tưởng tượng
được - vì hậu quả của cuộc chiến rõ ràng không tương xứng với bất cứ lợi
ích nào mà các bên có thể hy vọng đạt được
. Thậm chí một cuộc chiến
tranh phi hạt nhân được tiến hành chủ yếu trên biển và trên không cũng có
thể giết chết hàng nghìn binh lính ở cả hai phía. Thêm vào đó, tác động kinh
tế của một cuộc chiến như vậy cũng rất lớn. Như một nghiên cứu năm 2016
của RAND cho thấy, chỉ một năm sau một cuộc chiến phi hạt nhân nghiêm
trọng, GDP của Mỹ có thể giảm 10% và GDP của Trung Quốc có thể giảm
tối đa tới tận 35% - tương đương với thời kỳ Đại Suy thoái. Và nếu xảy ra
