Sẽ cần những cuộc đối thoại liên tục và thẳng thắn giữa các lãnh đạo
chính trị ở Mỹ và Trung Quốc - cũng như những thảo luận giữa các sĩ quan
quân đội, vốn có thể được làm cho sống động hơn bằng các cuộc tập trận
trong đó cả hai quốc gia có thể thử đe dọa hay thậm chí sử dụng vũ khí hạt
nhân - để giúp các lãnh đạo ở cả hai phía nhận thức sự thật không hề tự
nhiên rằng chiến tranh đã không còn là một lựa chọn chấp nhận được. Làm
thế nào để các lãnh đạo ở cả hai xã hội có thể nhận ra hàm ý của ý tưởng lớn
này thậm chí còn là một thử thách lớn hơn.
Bài học 9: Tuy nhiên, lãnh đạo của các cường quốc hạt nhân vẫn
phải chuẩn bị cho rủi ro tiến hành một cuộc chiến tranh mà họ
không thể thắng. Không thể thoát khỏi “nghịch lý hạt nhân”. Trong
một cuộc cạnh tranh bị ràng buộc bởi MAD, không quốc gia nào có thể
giành chiến thắng trong một cuộc chiến tranh hạt nhân - tuy nhiên vấn
đề không kết thúc ở đây. Nghịch lý là, mỗi quốc gia phải chứng tỏ rằng
mình sẵn sàng thua trong một cuộc chiến như vậy - hoặc bị đá ra khỏi
con đường mà họ đang đi. Hãy suy nghĩ lại một lần nữa về trò chơi con
gà đã được thảo luận trong Chương 8. Hãy xem xét kỹ cả hai vế của
nghịch lý. Một mặt, nếu chiến tranh xảy ra, cả hai quốc gia đểu thua
cuộc. Sẽ chẳng đạt được bất cứ giá trị nào nếu các lãnh đạo chọn chấp
nhận cái chết của hàng trăm triệu người dân nước mình. Theo nghĩa đó,
trong Khủng hoảng tên lửa Cuba, Tổng thống Kennedy và Chủ tịch
Khrushchev chính là những đối tác trong một cuộc đấu tranh nhằm
ngăn chặn thảm họa cho cả hai phía. Thế nhưng đây lại chính là điều
kiện cho cả hai quốc gia, và các nhà lãnh đạo của cả hai nước đều biết
điều này. Vì thế, mặt khác, nếu một trong hai quốc gia không sẵn sàng
chấp nhận rủi ro tham gia (và thua) một cuộc chiến tranh hạt nhân, đối
thủ có thể giành được bất kỳ mục tiêu nào bằng cách tạo ra những điều
kiện có thể ép buộc cường quốc có trách nhiệm kia phải lựa chọn giữa
chịu thua hoặc leo thang chiến tranh. Vì thế, để có thể bảo vệ các lợi
ích và giá trị cốt lõi, các lãnh đạo sẽ phải chấp nhận lựa chọn những
hướng đi có thể đem lại rủi ro hủy diệt.