Bùi Thụy Đào Nguyên
Đô đốc Bùi Thị Xuân
2/ Trần Quang Diệu
2/ Trần Quang Diệu, cũng là một hổ tướng của triều Tây Sơn:
Trần Quang Diệu (1746–1802), người làng Kim Giao, xã Liên Chiểu (nay
thuộc xã Phổ Thuận, huyện Đức Phổ, tỉnh Quảng Ngãi). Nhưng cũng có ý
kiến khác cho rằng quê quán của ông ở xã Ân Tín, huyện Hoài Ân, tỉnh
Bình Định…(sau đời Trần Quang Diệu, họ Trần dời ra làng Tú Sơn, nay
thuộc xã Đức Lân, huyện Mộ Đức, tỉnh Quảng Ngãi).
Theo Nguyễn Khắc Thuần trong sách Danh tướng VN tập 3, tác giả cho
biết trong một dịp đi khảo sát tại Đà Nẵng vào năm 1997, ông tìm thấy một
ngôi mộ cổ và một bản phổ ý tại ngoại vi thành phố này.Ngôi mộ cổ ấy là
của mẹ Trần Quang Diệu và bản phổ ý ấy là của dòng họ này. Cả hai tư liệu
này đều nói Diệu là người Quãng Nam, nhưng để khẳng định quê quán của
người anh hùng, cần phải khảo sát thêm để tìm thêm những bằng chứng
khác nữa.
Theo một số chuyện kể dân gian, trước khi trở thành một trong những vị hổ
tướng của Tây Sơn, Trần quang Diệu từng có mối quan hệ khá thân tình với
Nguyễn Nhạc. Nên khi ông này dựng cờ khởi nghĩa, Quang Diệu tham gia
phong trào Tây Sơn ngay từ đầu .
Năm 1789, ông được Nguyễn Huệ cử làm Đốc trấn Nghệ An, xây dựng
thành Phượng Hoàng trung đô. Những năm 1790 - 91,ông chỉ huy các cuộc
đánh dẹp lực lượng chống đối do Lê Duy Chỉ cầm đầu. Năm 1792, Quang
Trung mất, ông giữ chức Thái phó, là một trong "Tứ trụ” triều đình để giúp
vua Cảnh Thịnh (Nguyễn Quang Toản).
Tuy vua mới hay nghe lời gièm pha nhưng vợ chồng ông vẫn tận tình giúp
