và Ấn Độ, các khoản trợ cấp lại đi theo hướng khác. Nông dân buộc phải
bán nông sản thấp hơn mức giá thị trường để những cư dân thành thị có thể
mua nhu yếu phẩm cần thiết với giá rẻ. Trong trường hợp thứ nhất, nông
dân được ưu tiên chính trị; còn trường hợp thứ hai lại ngược lại. Điểm
chung nhất quán và hợp lý của cả hai ví dụ trên là trong cả hai trường hợp,
nhóm đa số luôn trợ cấp cho nhóm thiểu số.
Trong chính trị, điều không thể cũng có thể trở thành có thể. Và nó sẽ
gây ra những ảnh hưởng sâu sắc đến toàn bộ nền kinh tế.
Chết vì một nghìn khoản trợ cấp. Chi phí xây dựng ga-ra đỗ xe ngầm ở
Bảo Tàng Khoa học và Công nghiệp không đáng kể so với nền kinh tế 10
nghìn tỷ đô-la của chúng ta. Trợ cấp ethanol, bảo hộ thương mại cho những
nhà sản xuất đường, miễn thuế cho các công ty dược phẩm có cơ sở hoạt
động ở Puerto Rico và trợ giá cho các nông dân sản xuất bơ sữa cũng vậy.
Nhưng nếu tính tổng, tất cả những khoản này và hàng nghìn khoản tương tự
khác sẽ trở thành một khoản tiền khổng lồ. Những hoạt động không hiệu
quả nho nhỏ bắt đầu phá vỡ chức năng cơ bản nhất của nền kinh tế thị
trường: tiếp nhận đầu vào và sản xuất hàng hóa và dịch vụ sao cho có hiệu
quả nhất. Nếu chính phủ phải trợ giá sữa, sẽ có nhiều nông dân sản xuất bơ
sữa hơn mức cần thiết. Định nghĩa hoàn hảo nhất mà tôi từng nghe về chính
sách miễn thuế là hình thức đầu tư hay hành vi sẽ trở nên vô giá trị nếu
thiếu những cân nhắc về thuế. Và đó chính là vấn đề: Chính phủ không nên
tạo ra động cơ khuyến khích người dân làm những việc sẽ trở nên vô giá
trị.
Chương 3 đã trả lời cho câu hỏi tại sao một chính phủ tốt không những
rất quan trọng, mà cực kỳ thiết yếu. Tuy nhiên, khi Quốc hội chuyển sự chú
ý của mình sang một vấn đề nào đó, quả thật sẽ có rất nhiều đồ trang trí
xuất hiện trên cây thông Noel. Nhà kinh tế học quá cố của Đại học
Chicago, George Stigler, người giành giải Nobel Kinh tế năm 1982, đã đề
xuất và bảo vệ một quan điểm phản trực giác: các công ty và các ngành
