CHƯƠNG 2. VẤN ĐỀ ĐỘNG CƠ
Tại sao một con tê giác đen có thể bảo vệ khuôn mặt nếu bị cắt
sừng?
Tê giác đen là một trong những loài động vật có tên trong sách Đỏ với
nguy cơ tuyệt chủng rất cao. Từ khoảng 65 nghìn con năm 1970, hiện nay,
số tê giác đen đã giảm xuống còn chưa đến 2.500 con đi rong khắp Nam
Phi. Thảm họa sinh thái này cũng là một tình huống mà nhờ đó, kinh tế học
cơ bản có thể đưa ra rất nhiều kiến giải thú vị từ nguyên nhân đẩy các loài
động vật tới nguy cơ tuyệt chủng đến những giải pháp mà chúng ta có thể
áp dụng để giải quyết vấn đề.
Tại sao con người lại giết tê giác đen bất chấp việc đó nguy hiểm đến
tính mạng của họ? Lý do cũng tương tự như việc họ bán ma túy hay gian
lận thuế. Tê giác đen có thể mang lại lợi nhuận khổng lồ. Ở nhiều quốc gia
châu Á, người ta tin rằng sừng tê giác đen có khả năng kích dục mạnh và
làm giảm sốt. Nó cũng được sử dụng để làm cán dao găm truyền thống của
người Yemen. Do đó, một chiếc sừng tê giác có thể được bán với giá 30
nghìn đô-la trên thị trường đen - một số tiền rất lớn ở những nước mà thu
nhập bình quân đầu người chỉ vào khoảng 1.000 đô-la một năm và đang có
xu hướng giảm xuống. Hay nói cách khác, đối với người dân Nam Phi
nghèo khổ, chiếc sừng tê giác đen rất đáng để họ hy sinh mạng sống của
mình.
Và thật đáng buồn, đây lại là một thị trường không thể tự điều chỉnh
được. Khác với ô tô hay máy tính cá nhân, các công ty không thể tự sản
xuất những con tê giác đen khi nguồn cung suy giảm. Thực tế, điều ngược
lại đang diễn ra mạnh: Vì tê giác đen ngày một ít đi, giá thị trường chợ đen
