mọi người đi lại bằng các phương tiện khác, chứ không lái xe - đây có thể
là một điều rất tốt. Chính phủ Mỹ còn đưa ra thêm những loại thuế được
gọi là “thuế xanh” (tạo ra nguồn thu bằng cách đánh thuế lên các hoạt động
gây bất lợi cho môi trường) và “thuế phạm tội” (áp dụng với các hành vi
hút thuốc, uống rượu và đánh bạc).
Nói chung, các nhà kinh tế học có xu hướng ủng hộ các loại thuế rộng,
đơn giản và công bằng. Thuế đơn giản là thuế dễ hiểu và dễ thu; thuế công
bằng là thuế được áp dụng như nhau với bất kỳ cá nhân nào (hai người có
mức thu nhập bằng nhau sẽ trả mức thuế như nhau); còn thuế rộng có nghĩa
là những loại thuế mức thấp được áp dụng cho nhóm đối tượng rất rộng.
Người nộp thuế thường ít trốn thuế rộng, bởi vì các hoạt động miễn thuế
không nhiều và mức thuế không cao dẫn đến động cơ trốn thuế thấp. Ví dụ,
chúng ta không nên đánh thuế rộng với chiếc xe thể thao màu đỏ. Người
mua xe có thể dễ dàng trốn loại thuế này bằng cách mua một chiếc màu
khác. Và hành động này có thể tác động tiêu cực đến cuộc sống của nhiều
người: Chính phủ không có nguồn thu và những người say mê ô tô thể thao
không còn được lái chiếc xe có màu họ yêu thích nữa. Hiện tượng này (thuế
làm cho cuộc sống của mọi người tồi tệ hơn và không có bất kỳ ai được lợi)
được coi là “thiệt hại về gánh nặng thuế quá mức”.
Giải pháp phù hợp hơn cả là đánh thuế lên tất cả ô tô thể thao, hoặc thậm
chí là tất cả các loại ô tô. Khi đó, mức thuế đánh trên mỗi đầu xe sẽ thấp
hơn nhưng vì được áp dụng trên diện rộng nên nguồn thu từ thuế vẫn tăng.
Một ví dụ điển hình khác là thuế xăng dầu. Loại thuế này vừa tạo nguồn thu
cho ngân sách quốc gia, đồng thời vừa khuyến khích người tiêu dùng tiết
kiệm nhiên liệu. Những ai lái xe nhiều sẽ phải trả nhiều tiền hơn. Với loại
thuế này, chúng ta không chỉ làm tăng thêm nguồn thu từ mức thuế rất thấp,
mà còn góp một phần nhỏ bé nhưng có ý nghĩa vào công tác bảo vệ môi
trường. Nhiều nhà kinh tế học thậm chí còn tiến một bước xa hơn: Họ đưa
ra ý kiến đánh thuế lên tất cả những nhiên liệu có chứa carbon như than đá,
xăng dầu, v.v... Một sắc thuế như vậy sẽ làm tăng nguồn thu từ một cơ sở
